Bệnh liệt dương xảy ra khi dương vật không đạt được sự cương cứng cần thiết để giao hợp, nam giới có xu hướng xuất tinh sớm hoặc không xuất tinh. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn giảm khả năng sinh sản, tăng nguy cơ vô sinh.
Liệt dương là gì?
Bệnh liệt dương là một dạng rối loạn chức năng tình dục, giai đoạn nặng của rối loạn cương dương. Biểu hiện chính là tình trạng dương vật không còn khả năng cương cứng hoặc không đủ cương để giao hợp. Ngoài ra nam giới bị liệt dương thường xuất tinh sớm hoặc không xuất tinh. Từ đó làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản.
Chứng liệt dương ở nam giới được phân thành 2 dạng gồm: Liệt dương tạm thời và liệt dương hoàn toàn.
- Liệt dương tạm thời: Nam giới bị liệt dương có biểu hiện dương vật không cương, khó cương cứng hoặc không đủ cứng để giao hợp. Tình trạng này xảy ra trong thời gian ngắn, dưới 3 tháng.
- Liệt dương hoàn toàn: Dương vật bị lê liệt vĩnh viễn, hoàn toàn không thể cương cứng hoặc dương vật xìu và cương không đủ để hoạt động tình dục. Tình trạng này thường gặp ở người lớn tuổi và đang dần trẻ hóa.
Bệnh lý này kéo dài làm ảnh hưởng đến tâm lý, nam giới căng thẳng và tự ti trong chuyện chăn gối. Những trường hợp nặng còn bị suy giảm ham muốn tình dục và vô sinh hiếm muộn.
Bệnh thường gặp ở nam giới trên 65 tuổi, một số khác xuất hiện ở nam giới trên 40 tuổi. Để cải thiện đời sống tình dục và sinh sản, bệnh liệt dương cần được điều trị sớm, đúng cách và tích cực dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Nguyên nhân gây liệt dương
Bệnh liệt dương xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Nguy cơ mắc bệnh liệt dương tăng cao theo độ tuổi. Nguyên nhân là do quá trình lão hóa làm suy giảm khả năng sản sinh testosterone tự nhiên, giảm tiết chất nội tiết LH trong cơ thể.
Bệnh xảy ra khi những dây thần kinh chịu trách nhiệm cho những kích thích và sự cương cứng của dương vật bị tổn thương hoặc tê liệt. Chẳng hạn như: Chấn thương dương vật, tổn thương vùng tiền liệt tuyến, tổn thương tủy sống, xương chậu, bàng quang..
Đây là nguyên nhân gây bệnh liệt dương phổ biến ở người trẻ: Dùng chất kích thích, rượu bia, thuốc lá, quan hệ tình dục không điều độ hoặc không an toàn, lạm dụng thủ dâm, thói quen ít vận động,..
Nếu nam giới thường xuyên có tâm lý không ổn định, stress, lo lắng quá mức hoặc căng thẳng kéo dài. Điều này kéo dài sẽ dẫn đến chứng liệt dương
Một số bệnh lý có khả năng làm suy giảm ham muốn tình dục, suy giảm nồng độ hormone sinh dục nam testosterone và tăng nguy cơ mắc bệnh liệt dương. Cụ thể như: Bệnh huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa động mạch, tăng lipid máu, tắc ống tinh,...
Một số loại thuốc như thuốc chữa bệnh trầm cảm, bệnh lý tim mạch, bênh tâm thần, tăng huyết áp... có thể gây liệt dương. Điều này thường xảy ra ở những bệnh nhân dùng thuốc liều cao và kéo dài.
Đối tượng dễ mắc bệnh
Liệt dương có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và không chỉ giới hạn cho một đối tượng cụ thể. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc liệt dương, bao gồm:
- Tuổi tác: Liệt dương có xu hướng tăng theo tuổi. Người cao tuổi thường có khả năng cương cứng kém hơn và thời gian cứng ngắn hơn so với những người trẻ hơn.
- Người mắc bệnh lý nền: Các bệnh tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp, bệnh thận, bệnh tuyến tiền liệt, bệnh lý thần kinh và bệnh lý mạch máu có thể làm tăng nguy cơ mắc liệt dương.
- Yếu tố tâm lý: Những người thường xuyên căng thẳng, lo âu, trầm cảm, mất tự tin hoặc mâu thuẫn tình dục, khiến nam giới không thể cương lên.
- Lối sống không lành mạnh: Tiêu thụ rượu, hút thuốc, sử dụng các chất gây nghiện, thiếu hoạt động thể chất, ăn uống không lành mạnh và thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ mắc liệt dương.
- Dùng thuốc: Nam giới dùng một số loại thuốc trong thời gian dài nên gặp tác dụng phụ. Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp, thuốc giảm cholesterol và thuốc chống vi khuẩn,...
- Nam giới từng bị tổn thương vùng dưới: Người từng phẫu thuật những vị trí dương vật, vùng chậu,...
Triệu chứng bị liệt dương
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, bệnh liệt dương xuất hiện đồng thời với những biểu hiện dưới đây:
Mức độ nhẹ
- Dương vật còn khả năng cương cứng. Tuy nhiên thời gian cương cứng rất ngắn
- Xuất tinh nhanh (thường ngay sau khi vào âm đạo)
Mức độ trung bình
- Suy giảm ham muốn tình dục, mức độ nghiêm trọng tăng dần theo thời gian
- Dương vật khó cương, cần nhiều thời gian để kích thích
- Dương vật nhanh xìu, không thể duy trì trạng thái cương cứng của dương vật
- Giảm tần suất xuất tinh
Mức độ nặng
- Dương vật không thể cương cứng
- Không có cảm giác hưng phấn và khoái cảm khi quan hệ
Triệu chứng khác
- Kích thước dương vật ngày càng nhỏ
- Bìu teo dần và không đều nhau
- Dương vật cương không đủ khiến nam giới khó khăn trong việc đưa dương vật xâm nhập vào âm đạo, khó điều khiển.
Biến chứng
Liệt dương có thể gây ra nhiều biến chứng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của một người. Dưới đây là một số biến chứng phổ biến của liệt dương:
Liệt dương có thể gây ra tình trạng căng thẳng, mất tự tin, lo lắng, trầm cảm và cảm giác tự ti. Điều này khiến quý ông cảm thấy không tự tin khi gần gũi với bạn tình.
Sự mất cương cứng khiến nam giới không thể thực hiện giao hợp như bình thường, gây tăng nguy cơ hiếm muộn.
Liệt dương có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác nhau như bệnh tim mạch, tiểu đường, thận và huyết áp.
Biện pháp chẩn đoán liệt dương
Nam giới có thể được chỉ định một số phương chẩn đoán sau:
Chẩn đoán lâm sàng
Bác sĩ sẽ thực hiện những kinh nghiệm khám đơn giản để lọc sơ bộ bệnh nặng nhẹ đến đâu, từ đó đưa ra chỉ định chuyên sâu khác:
- Lịch sử bệnh án: Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về lịch sử bệnh án, bao gồm các triệu chứng, thời gian bắt đầu và tiến triển của liệt dương.
- Khám cơ thể: Xác định các vấn đề về sức khỏe chung và các biểu hiện về tình trạng cương cứng. Điều này có thể bao gồm kiểm tra huyết áp, kiểm tra mạch máu và kiểm tra các dấu hiệu bất thường khác.
- Các bài kiểm tra tiếp cận: Các bài kiểm tra có thể bao gồm đo kích thước và độ cứng khi cương, đo lưu lượng máu và đánh giá khả năng duy trì cương cứng trong thời gian dài.
- Đánh giá tâm lý: Bác sĩ có thể thảo luận với bạn về các vấn đề tâm lý và tình cảm có thể ảnh hưởng đến tình trạng cương cứng: Mất tự tin, căng thẳng, trầm cảm và mâu thuẫn tình dục.
Chẩn đoán cận lâm sàng
Dưới đây là một số xét nghiệm thường được chỉ định:
- Xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu (kiểm tra tổng thể tìm ra nguyên nhân)
- Đo nồng độ hormone testosterone và nội tiết tố nam
- Chụp mạch máu
- Siêu âm doppler dương vật
- Chụp MRI hoặc CT scanner dương vật
Phương pháp điều trị liệt dương
Một số biện pháp điều trị liệt dương được công nhận là có hiệu quả là:
Thuốc tây y
Những loại thuốc thường được dùng trong điều trị bệnh liệt dương gồm:
- Thuốc điều trị nguyên nhân
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh liệt dương, nam giới có thể được yêu cầu sử dụng thuốc chống viêm, thuốc kháng sinh, thuốc điều trị huyết áp, thuốc giảm cholesterol, thuốc điều trị tiểu đường... Khi nguyên nhân được khắc phục, quá trình chữa bệnh sẽ diễn ra dễ dàng và nhanh chóng hơn.
- Thuốc tăng hàm lượng testosterone
Thông thường Stimuloid, TestoFuel hoặc một loại thuốc tăng hàm lượng Testosterone sẽ được dùng trong điều trị chứng liệt dương. Những sản phẩm này giúp bổ sung hàm lượng testosterone cần thiết. Từ đó tăng cường sinh lý nam, cải thiện khả năng cương dương và giảm xuất tinh sớm.
- Thuốc ức chế men phosphodiesterase type 5
Trong điều trị liệt dương, thuốc ức chế men phosphodiesterase type 5 được sử dụng để cải thiện chức năng cương dương. Thuốc có khả năng làm giảm giáng hóa cGMP, giãn cơ trơn thể hang dương vật và tăng cường lưu lượng máu đến khu vực này. Từ đó làm dương vật cương cứng trong điều kiện có kích thích và kéo dài thời gian quan hệ.
Ngoài ra thuốc ức chế men phosphodiesterase type 5 còn có tác dụng hạ huyết áp, một số loại giúp ức chế sự phì đại của tuyến tiền liệt.
Nhóm thuốc này thường được sử dụng ở dạng viên uống. Một số thuốc thường được sử dụng gồm: Avanafil, Sildenafil, Tadalafil, Vardenafil... Các thuốc ức chế men phosphodiesterase type 5 có thể được dùng trước khi quan hệ từ 30 đến 60 phút.
- Gel bôi trơn
Gel bôi trơn có thể được dùng mà không cần đơn thuốc từ bác sĩ. Sản phẩm này thường chứa một số hoạt chất có tác dụng cải thiện khả năng cương dương và thời gian quan hệ tình dục. Đồng thời chống xuất tinh sớm.
- Tiêm dương vật (tiêm trong hang)
Liệu pháp tiêm dương vật được thực hiện bằng cách tiêm trực tiếp một lượng thuốc thích hợp vào khoang cương cứng của dương vật. Điều này giúp cải thiện khả năng cương dương, điều trị bệnh liệt dương do những vấn đề về mạch máu, tâm lý và thần kinh.
Trong đó thuốc làm giãn mạch máu được sử dụng phổ biến nhằm giúp máu lưu thông đến dương vật tốt hơn. Chẳng hạn như Prostaglandin E1 (alprostadil), Phentolamine (Regitine®) và Papaverine (Papacon®).
Tuy nhiên liệu pháp tiêm dương vật có thể gây đau và xơ hóa (sẹo dương vật). Vì vậy cần tìm hiểu và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
Điều trị không dùng thuốc
Ngoài dùng thuốc, nam giới có thể áp dụng những cách không dùng thuốc dưới đây. Tuy nhiên chỉ có hiệu quả với người mới bị bệnh hoặc các triệu chứng chưa quá nặng.
- Các bài tập
Một số bài tập nam giới áp dụng như: Kegel, bài tập tập thể dục chung (chạy bộ, bơi lội, đi bộ nhanh hoặc các bài tập cardio) Yoga,...
Trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện mới nào, nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo rằng nó phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn và không gây hại.
- Liệu pháp tâm lý
Liệu pháp tâm lý được áp dụng khi bệnh liệt dương xảy ra do căng thẳng quá mức hoặc trầm cảm, liệt dương gây căng thẳng. Trong quá trình điều trị, người bệnh và bạn tình được tư vấn tâm lý nhằm giải tỏa áp lực, giảm lo lắng và căng thẳng quá mức. Đồng thời giảm cảm giác tội lỗi hoặc một số vấn đề khác làm ảnh hưởng đến rối loạn chức năng tình dục.
- Sóng xung kích
Bác sĩ sử dụng sóng xung kích để tạo ra những tác động tích cực đến dương vật. Phương pháp này giúp cải thiện quá trình lưu thông máu, tăng khả năng cương dương và duy trì thời gian quan hệ tình dục (gấp 3 lần so với thông thường). Từ đó giúp phòng ngừa và điều trị bệnh liệt dương.
- Sử dụng máy bơm dương vật
Máy bơm dương vật là một thiết bị cương cứng chân không sử dụng ống rỗng và máy bơm có pin hoặc chạy bằng tay. Thiết bị này được dùng để cải thiện khả năng cương dương ở nam giới.
Khi dùng, ống được đặt trên dương vật. Sau đó máy bơm hoạt động và rút không khí bên trong ra ngoài. Điều này giúp máu di chuyển vào dương vật và làm đầy thể hang. Từ đó cải thiện sự cương cứng ở bệnh nhân mắc bệnh liệt dương.
Sau khi cương cứng, vòng căng được luồn vào gốc dương vật, thiết bị được tháo ra. Các nghiên cứu cho thấy, phương pháp này có khả năng duy trì thời gian cương cứng đủ lâu để hoạt động tình dục.
- Lối sống và biện pháp khắc phục tại nhà
Lối sống khoa học và những biện pháp khắc phục tại nhà có thể ngăn bệnh liệt dương trở nên nghiêm trọng hơn và hỗ trợ điều trị. Bao gồm:
- Ngừng hút thuốc lá.
- Không dùng chất kích thích, không lạm dụng rượu bia.
- Kiểm soát cân nặng, tránh thừa cân béo phì.
- Thiết lập thói quen luyện tập thể dục đều đặn. Những bài tập và bộ môn có thể giúp cải thiện quá trình lưu thông máu, giảm căng thẳng và giảm cân nặng. Từ đó giải quyết những tình trạng gây rối loạn cương dương.
- Chia sẻ với bạn tình và cải thiện mối quan hệ.
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. Đặc biệt ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây mang đến nhiều lợi ích cho bệnh liệt dương.
Phẫu thuật
Phẫu thuật cấy ghép dương vật thường là phương pháp điều trị cuối cùng cho bệnh liệt dương mức độ nặng, không đáp ứng tốt với những phương pháp bảo tồn. Phương pháp này bao gồm việc đặt thiết bị cấy ghép (thanh bơm hơi) vào hai bên dương vật.
Thiết bị cấy ghép cho phép nam giới kiểm soát thời gian cương cứng và cải thiện khả năng cương dương. Từ đó cải thiện đời sống tình dục. Tuy nhiên phẫu thuật thường có biến chứng, chẳng hạn như nhiễm trùng. Vì vậy nam giới cần điều trị ở những địa chỉ uy tín, chống chỉ định với người nhiễm trùng đường tiết niệu.
Phòng tránh và lưu ý
Những biện pháp giúp phòng ngừa bệnh liệt dương:
- Điều trị tốt những bệnh lý có thể gây rối loạn chức năng tình dục.
- Trao đổi với bác sĩ nếu đang dùng các thuốc điều trị có khả năng gây liệt dương.
- Loại bỏ thói quen hút thuốc lá, không sử dụng chất kích thích.
- Không lạm dụng rượu bia.
- Tránh stress, lo âu và căng thẳng quá mức. Nên thường xuyên nghỉ ngơi và thư giãn, luôn suy nghĩ tích cực và lạc quan. Những trường hợp căng thẳng có thể ngồi thiền, yoga, chơi thể thao hoặc thực hiện những hoạt động ưa thích để cải thiện tình trạng.
- Cải thiện vấn đề về mối quan hệ.
- Luyện tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe tổng thể và sinh lý.
- Tránh thừa cân béo phì, luôn duy trì cân nặng ở mức an toàn.
- Giảm cholesterol.
- Quan hệ tình dục đều đặn và an toàn. Đồng thời không thủ dâm quá mức.
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh và đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Hạn chế lượng chất béo bão hòa.
Bệnh liệt dương làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tình dục, tâm lý và sức khỏe. Để cải thiện, người bệnh cần điều trị sớm, dùng thuốc kết hợp lối sống và nhiều biện pháp khác. Cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.