Bệnh Chàm Sữa

Chàm sữa còn được gọi là lác sữa - một tình trạng thường gặp ở trẻ em dưới 2 tuổi. Tình trạng này được đặc trưng bởi hiểu hiện khô da, đỏ da và ngứa ngáy, gãi nhiều có thể gây ra tổn thương chảy dịch. Tuy nhiên hầu hết trường hợp không đe dọa đến sức khỏe của trẻ.

Bệnh chàm sữa (lác sữa) là thuật ngữ chỉ một dạng chàm thể tạng có đặc tính là bệnh viêm da mãn tính. Bệnh tiến triển với những đám mụn nước trên da đỏ, da khô kèm theo cảm giác ngứa ngáy. Những trường hợp gãi nhiều sẽ gây ra tổn thương chảy dịch, làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi trùng.

Chàm sữa thường xảy ra ở những trẻ có độ tuổi từ 2 tháng đến 2 tuổi. Những triệu chứng của bệnh thường bắt đầu trong giai đoạn 2 - 3 tháng tuổi, tập trung ở hai bên má, sau đó lan dần đến trán, tay chân và toàn bộ cơ thể.

Bệnh được phân thành nhiều loại với mức độ nghiêm trọng khác nhau. Phương pháp điều trị được dựa trên tình trạng cụ thể.

Bệnh chàm sữa được phân thành 3 loại gồm:

• Cấp tính: Chàm sữa cấp tính gây ra những mụn nước màu hồng, tập trung ở hai bên má. Những mụn nước có thể vỡ ra kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
• Mạn tính: Chàm sữa mạn tính có những tổn thương da tiến triển, làm ảnh hưởng đến một vùng da rộng và dày. Những tổn thương này khiến da trẻ trở nên khô ráp, bong vảy tạo thành nhiều rãnh ngang dọc.
• Bán cấp: Đây là giai đoạn tổng hợp của cấp tính và mạn tính.

Nguyên nhân chính xác của bệnh chàm sữa vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên sự kết hợp của nhiều yếu tố có thể gây ra tình trạng này, cụ thể:

• Dị ứng bẩm sinh: Trẻ dễ bị dị ứng khi tiếp xúc với những tác nhân từ bên ngoài.
• Di truyền: Những trẻ sinh ra trong gia đình có tiền sử bị hen suyễn, dị ứng, nổi mề đay mẩn ngứa... sẽ có nhiều nguy cơ bị chàm sữa và những bệnh về da khác.
• Tiếp xúc tác nhân dị ứng: Tổn thương da thường bắt đầu khi trẻ tiếp xúc với những tác nhân gây dị ứng như nấm móc, lông thú cưng, ký sinh trùng, khói bụi... Một số trẻ bị chàm sữa khi có phản ứng quá mức với sữa công thức hoặc một vài loại thực phẩm cụ thể.
• Yếu tố môi trường: Những tổn thương do chàm sữa thường xảy ra vào thời điểm có khí hậu khô, lạnh hoặc nóng.
• Nhiễm trùng: Tổn thương dạng chàm ở trẻ nhỏ có thể xảy ra khi bị nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus.
• Da khô: Bệnh chàm sữa phổ biến hơn ở những trẻ có làn da khô do tắm rửa nhiều lần.

Những triệu chứng của bệnh chàm sữa gồm:

• Xuất hiện những nốt mẩn đỏ ở hai bên má hoặc/ và tay chân (đặc biệt là những vùng da có nếp gấp)
• Những nốt mẩn đỏ nhanh chóng chuyển sang mụn nước màu đỏ
• Những mụn nước vỡ ra tạo tổn thương tiết dịch kèm theo đóng mài và tróc vảy
• Da khô, xuất hiện những vảy nhỏ li ti
• Ngứa ngáy, trẻ gãi ngứa nhiều lần gây ra tổn thương tiết dịch hoặc chảy máu
• Trẻ khó chịu, ngủ không ngon giấc hoặc thường xuyên quấy khó
• Chán ăn.

Trong nhiều trường hợp, trẻ em bị chàm sữa có những triệu chứng của hen suyễn hoặc viêm mũi.

Bệnh chàm sữa có thể dễ dàng được nhận biết thông qua kiểm tra triệu chứng mà không cần xét nghiệm. Trong quá trình thăm khám, bác sĩ kiểm tra tình trạng khô da, những đám mụn nước cũng như tổn thương tiết dịch. Từ đó có hướng điều trị hiệu quả.

Bệnh chàm sữa là bệnh lý cơ địa, khó chữa dứt điểm. Sau khởi phát, bệnh có xu hướng tiến triển dai dẳng trong 2 năm đầu đời với nhiều biểu hiện khó chịu. Tuy nhiên những biện pháp chăm sóc có thể giúp giảm bớt các triệu chứng.

Sau 2 tuổi, hầu hết trẻ nhỏ có những triệu chứng giảm nhanh và ổn định hơn. 95% trường hợp không phát triển thêm bất kỳ tổn thương nào. 5% trường hợp viêm da cơ địa khi trẻ lớn hơn.

Bệnh chàm sữa thường không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, ít gây biến chứng. Tuy nhiên những trường hợp chăm sóc không đúng cách hoặc gãi nhiều có thể gây ra tổn thương chảy máu và bội nhiễm.

Bệnh chàm sữa thường được điều trị bằng những biện pháp chăm sóc tại nhà. Những trường hợp nặng có thể được chỉ định dùng thuốc bôi ngoài.

Những phương pháp điều trị cụ thể gồm:

• Thực hiện chế độ dinh dưỡng phù hợp

Trẻ sơ sinh cần được bú sữa mẹ hoàn toàn từ 6 tháng đến 1 năm. Điều này giúp bổ sung đầy đủ nguồn dinh dưỡng cần thiết cho trẻ, hoàn thiện hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương do bệnh chàm sữa.

Trẻ trên 6 tháng tuổi có thể được đa dạng hóa những nhóm thực phẩm. Cần theo dõi những biểu hiện của trẻ sau ăn để kiểm tra sự nhạy cảm của cơ thể đối với một loại thực phẩm cụ thể. Không nên cho trẻ ăn những loại thực phẩm có khả năng gây dị ứng.

Sau ăn, cần cho trẻ uống thêm nước (đối với những trẻ không bú sữa mẹ), nhẹ nhàng vệ sinh sạch sẽ vùng miệng và mặt cho trẻ.

• Vệ sinh môi trường sống

Giữ cho môi trường sống của trẻ luôn sạch sẽ, thoáng mát và có đủ độ ẩm cần thiết. Nên thường xuyên lau dọn, giặt bao gối và ga nệm. Điều này giúp phòng ngừa tiếp xúc dị nguyên, ngăn những tổn thương da trở nên nghiêm trọng hơn.

• Vệ sinh cá nhân cho trẻ

Luôn giữ gìn vệ sinh cá nhân cho trẻ, giữ cơ thể luôn khô thoáng và sạch sẽ bằng cách:

• • Tắm rửa cho trẻ mỗi ngày bằng nước ấm
  • Sử dụng dầu gội và sữa tắm dịu nhẹ cho làn da nhạy cảm của trẻ
  • Thường xuyên thay tã
  • Cho trẻ mặc những bộ quần áo rộng rãi, được làm từ những chất liệu có khả năng thấm hút hồi hôi và mềm mại. Tránh cho trẻ mặc những bộ quần áo có chất liệu khô ráp để không gây ra những tổn thương da cho trẻ.
• Tránh gãi

Cắt gọn móng tay cho trẻ và cho trẻ mang găng tay nếu cần thiết. Bởi ngứa ngáy có thể khiến trẻ gãi nhiều, gây tổn thương tiết dịch và tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn.

• Thoa kem dưỡng ẩm

Thoa kem dưỡng ẩm giúp tăng độ ẩm cho làn da của trẻ. Điều này thúc đẩy chữa lành tổn thương, ngăn bệnh chàm sữa tiến triển nặng và tái phát.

Sau khi tắm xong, thoa một lớp kem dưỡng ẩm lên da của trẻ, nhẹ nhàng xoa đều trong vòng 3 phút. Kem dưỡng ẩm nên được sử dụng ngay cả khi những tổn thương đã lành lại. Điều này giúp ngăn tái phát bệnh chàm sữa và viêm da cơ địa.

Lưu ý: Tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định loại kem dưỡng ẩm phù hợp cho làn da nhạy cảm của trẻ.

• Thuốc

Ít khi bệnh chàm sữa được yêu cầu dùng thuốc điều trị. Thông thường các thuốc chỉ được chỉ định ở trường hợp nặng và có bội nhiễm.

Những loại thuốc thường được chỉ định gồm:

• • Thuốc kháng viêm: Thuốc được dùng để ngăn ngừa và trị viêm.
  • Thuốc kháng histamine: Thuốc này được dùng để giảm ngứa.
  • Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được dùng khi trẻ có dấu hiệu bội nhiễm, nhiễm mủ hoặc nhiễm trùng vi khuẩn. Thuốc giúp ức chế hoạt động và tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.

Cần đưa trẻ đến bệnh viện khi có những biểu hiện sau:

• Tổn thương da lan rộng hết mặt hoặc lan xuống tay chân và toàn thân.
• Vết chàm có dấu hiệu bội nhiễm mủ
• Sốt, lừ đừ, mệt mỏi, khó chịu, quấy khóc thường xuyên, bỏ ăn, bỏ bú.

Không có biện pháp ngăn ngừa hoàn toàn cho bệnh chàm sữa ở trẻ em. Tuy nhiên việc chăm sóc trẻ đúng cách và loại trừ yếu tố nguy cơ có thể giảm khả năng bùng phát bệnh, cụ thể:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân cho trẻ. Thường xuyên thay tã cho trẻ, tắm rửa mỗi ngày bằng nước ấm, cho trẻ mặc quần áo khô thoáng, rộng rãi, mềm mại và sạch sẽ.
• Những trẻ có làn da khô hoặc có nhiều nguy cơ bị chàm sữa nên dùng kem dưỡng ẩm sau khi tắm xong. Tham khảo ý kiến chuyên gia để được hướng dẫn sử dụng những loại kem dưỡng ẩm phù hợp.
• Sử dụng xà phòng tắm phù hợp cho làn da nhạy cảm của trẻ. Tránh sử dụng những loại xà phòng chứa những chất gây kích ứng.
• Tránh cho trẻ tiếp xúc với những chất kích ứng như chất hóa học từ bột giặt, thuốc tẩy, khói bụi, nấm mốc, khói thuốc lá, phấn hoa, lông chó hoặc mèo...
• Tránh cho trẻ mặc những bộ quần áo được làm từ vải thô cứng hoặc bị xù lông như vải len.
• Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, phòng ngủ và đồ chơi của trẻ. Ngoài ra nên giặt quần áo cho trẻ mỗi ngày, giặt ga trải giường và bao gối, sau đó phơi dưới ánh nắng mặt trời.
• Đảm bảo cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng.
• Tránh tắm rửa quá lâu hoặc quá nhiều lần cho trẻ. Bởi điều này có thể khiến da của trẻ bị khô.
• Giữ không gian sinh hoạt và phòng ngủ luôn mát mẻ, có độ ẩm thích hợp khi khí hậu khô và nóng. Nên giữ ấm khi khí hậu lạnh.
• Không nên cho trẻ sử dụng sữa công thức hoặc những loại thực phẩm có khả năng gây kích ứng.

1. Nguyên nhân nào khiến con tôi bị chàm sữa?

2. Những biện pháp chăm sóc phù hợp cho trẻ bị chàm sữa là gì?

3. Những phương pháp điều trị nào được bác sĩ đề nghị?

4. Dùng thuốc điều trị có thể gây tác dụng phụ cho trẻ không?

5. Những triệu chứng có thể giảm khi không được điều trị không?

6. Những loại kem dưỡng ẩm nào phù hợp cho trẻ?

7. Khi nào những triệu chứng thuyên giảm rõ rệt?

Bệnh chàm sữa chủ yếu xảy ra ở những trẻ từ 2 tháng tuổi đến 2 tuổi. Bệnh thường vô hại đối với sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên những triệu chứng có thể khiến trẻ ngứa ngáy khó chịu, gãi nhiều dẫn đến tổn thương da và bội nhiễm. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để kiểm soát nhanh những triệu chứng.