Hội Chứng Tennis Elbow
Hội chứng Tennis Elbow (hội chứng khuỷu tay Tennis) là tình trạng viêm và đau ở khuỷu tay do sử dụng quá mức. Tình trạng này phổ biến ở những người chơi các môn thể thao cần dùng vợt.
Tổng quan
Hội chứng Tennis Elbow còn được gọi là hội chứng khuỷu tay Tennis, khuỷu tay quần vợt hoặc viêm mỏm trên lồi cầu bên. Đây là một tình trạng viêm và đau đớn do sử dụng gân cơ khuỷu tay quá mức.
Khi lặp đi lặp lại cùng một chuyển động, các gân ở khuỷu tay bị quá tải, dẫn đến đau và nhạy cảm bên ngoài khuỷu tay. Tình trạng này phổ biến hơn ở những người chơi quần vợt hoặc có các môn thể thao cần dùng vợt khác.
Thông thường người bệnh sẽ được hướng dẫn nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau để điều trị. Nếu không giúp ích, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật.
Nguyên nhân và yếu tố rủi ro
Hội chứng Tennis Elbow xảy ra khi có chấn thương do sử dung gân cơ khuỷu tay quá mức. Khi lặp đi lặp lại chuyển động, các cơ cẳng tay co thắt thường xuyên và bị quá tải. Từ đó hình thành những vết rách nhỏ ở gân gắn cơ cẳng tay với mỏm trên lồi cầu bên (phần xương nhô ra bên ngoài khuỷu tay).
Ngoài ra nguy cơ hư hỏng gân cơ (đặc biệt là cơ ECRB) cũng tăng cao do vị trí của nó. Khi uốn cong và duỗi thẳng khuỷu tay, cơ cọ xác với mỏm trên lồi cầu bên. Điều này khiến cơ hao mòn dần theo thời gian và phát triển hội chứng Tennis Elbow.
Bất kỳ ai lặp đi lặp lại những chuyển động mạnh của cẳng tay, bàn tay và cổ tay đều có nguy cơ mắc hội chứng Tennis Elbow. Tuy nhiên tình trạng này phổ biến hơn ở những trường hợp sau:
- Chơi quần vợt: Một cú đánh chạm đất khi chơi quần vợt có thể làm tổn thương cơ ECRB. Cơ này giúp ổn định khuỷu tay và cổ tay. Khi cơ ECRB bị tổn thương hoặc suy yếu do sử dụng quá mức, những vết rách siêu nhỏ sẽ xuất hiện trong gân - nơi gắn cơ cẳng tay vào mỏm trên lồi cầu bên. Từ đó dẫn đến tình trạng viêm và đau.
- Công việc hoặc hoạt động cần sử dụng cơ cẳng tay lặp đi lặp lại: Hội chứng Tennis Elbow cũng xảy ra ở những người có công việc hoặc hoạt động cần mở rộng cổ tay và bàn tay thường xuyên, sử dụng cơ cẳng tay lặp đi lặp lại một cách mạnh mẽ. Chẳng hạn như thợ sơn, thợ mộc, thợ sửa ống nước.
- Tuổi từ 30 - 50 tuổi: Hội chứng Tennis Elbow thường gặp ở những người có độ tuổi từ 30 - 50 tuổi
- Sai kỹ thuật: Trong các môn thể thao dùng vợt, việc sử dụng thiết bị không phù hợp hoặc đánh không đúng kỹ thuật có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng Tennis Elbow.
Đôi khi không thể xác định nguyên nhân gây hội chứng khuỷu tay Elbow. Bệnh có thẻ xảy ra mà không có bất kỳ chấn thương lặp đi lặp lại nào. Tình trạng này được gọi là vô căn.
Triệu chứng và chẩn đoán
Đau khuỷu tay là triệu chứng chính của hội chứng Tennis Elbow. Cơn đau đột ngột, không có chấn thương liên quan đến sự bắt đầu của các triệu chứng. Những triệu chứng có xu hướng phát triển dần dần, từ nhẹ đến nặng, trầm trọng hơn trong vài tuần đến nhiều tháng.
Dưới đây là những dấu hiệu và triệu chứng phổ biến nhất:
- Nóng rát hoặc đau ở phần ngoài của khuỷu tay, lan vào cẳng tay và cổ tay
- Đau khi vặn hoặc uốn cong cánh tay của bạn
- Sưng khớp khuỷu tay và mềm khi chạm vào
- Đau hoặc cứng khi mở rộng cánh tay
- Cảm thấy yếu ớt khi cầm
- Khó khăn khi bắt tay, nắm chặt đồ vật, cầm ly hoặc xoay nắm cửa
- Độ bám yếu
- Thường đau về đêm
- Đau nhiều hơn khi thực hiện các hoạt động liên quan đến cẳng tay như bắt tay, vặn cờ lê hoặc cầm vợt.
Trong khi thăm khám, bác sĩ kiểm tra khuỷu tay để xác định vị trí và đặc điểm đau. Đồng thời xem xét các yếu tố rủi ro, những hoạt động nào có thể gây ra hoặc khiến các triệu chứng nghiêm trọng hơn.
Sau kiểm tra lâm sàng, người bệnh sẽ có một hoặc nhiều xét nghiệm dưới đây:
- Chụp X-quang: Bệnh nhân được chụp X-quang để kiểm tra xương, xác định những nguyên nhân có thể gây đau khuỷu tay như gãy xương hoặc viêm khớp.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp CT: Để phát hiện và đánh giá tổn thương gân - cơ, người bệnh có thể được chụp MRI hoặc CT. Hình ảnh thu được giúp phát hiện những vết rách ở gân nối cơ cẳng tay với mỏm trên lồi cầu bên.
- Siêu âm: Đôi khi siêu âm được thực hiện để đánh giá tổn thương ở gân và cơ.
- Điện cơ (EMG): Điện cơ được thực hiện nhằm kiểm tra các hoạt động điện của cơ và dây thần kinh. Từ đó phát hiện các dây thần kinh bị chèn ép.
Biến chứng và tiên lượng
Hội chứng Tennis Elbow gây đau nhức nhiều. Điều này làm ảnh hưởng đến vận động, người bệnh khó thực hiện các hoạt động thể chất, khó cầm nắm đồ vật hoặc làm việc.
Tuy nhiên hội chứng Tennis Elbow thường có đáp ứng tốt với điều trị. Hầu hết bệnh nhân có thể giảm đau và cải thiện khả năng vận động khi dùng thuốc và nghỉ ngơi. Thường mất từ 6 - 18 tháng để các triệu chứng biến mất. Sau đó có thể tiếp tục các hoạt động.
Bệnh thường không gây ra những vấn đề lâu dài và nghiêm trọng. Một số trường hợp có thể cần phải phẫu thuật. Khoảng 80 - 90% trường hợp được phẫu thuật có các triệu chứng cải thiện trong vòng 1 năm.
Điều trị
Điều trị hội chứng Tennis Elbow thường bao gồm những phương pháp bảo tồn. Nếu không hiệu quả, phẫu thuật có thể được xem xét.
1. Điều trị không phẫu thuật
Có khoảng 80 - 95% trường hợp đạt hiệu quả cao khi điều trị không phẫu thuật. Dưới đây là những phương pháp hữu hiệu nhất.
+ Nghỉ ngơi
Giữ cánh tay được nghỉ ngơi hợp lý để phục hồi. Ngừng tham gia những môn thể thao, công việc nặng nhọc hoặc các hoạt động có thể gây đau. Thông thường người bệnh sẽ được khuyên nghỉ ngơi trong vòng vài tuần.
+ Đeo nẹp hỗ trợ
Nẹp phản lực (một loại nẹp hỗ trợ có thể tháo rời) thường được sử dụng để hỗ trợ quá trình phục hồi. Thiết bị này giúp giảm căng thẳng cho gân và cơ cẳng tay. Đồng thời hạn chế những hoạt động có thể gây đau. Thông thường thanh nẹp sẽ được sử dụng trong vòng 2 - 3 tuần để khuỷu tay tổn thương không hoạt động.
+ Chườm lạnh khuỷu tay
Để giảm đau và sưng, người bệnh có thể chườm lạnh khuỷu tay. Nhiệt độ thấp giúp co mạch, giảm sưng, giảm viêm và làm dịu cơn đau. Khi áp dụng, bọc đá lạnh trong vải và đặt lên khuỷu tay, giữ trong 20 phút, mỗi 3 - 4 giờ 1 lần. Biện pháp chườm lạnh nên được thực hiện trong vòng 2 - 3 ngày đầu.
+ Bài tập
Thực hiện những bài tập có chuyển động nhẹ nhàng, tăng sức mạnh của cẳng tay và sức mạnh cầm nắm mà không gây đau đớn. Những bài tập này giúp phục hồi cơ bắp, tăng tính linh hoạt, hạn chế đau và giảm cứng khớp.
Thông qua việc kéo căng ban đầu, cơ bắp có thể thích nghi với thói quen tập thể dục và giảm đau. Sau khi thuyên giảm, kiên trì thực hiện chế độ kéo giãn kết hợp nâng tạ hàng ngày. Điều này giúp kiểm soát khuỷu tay quần vợt.
Người bệnh nên bắt đầu với mức tạ thấp nhất, sau đó tăng độ khó của động tác và hoàn thành 10 lần nâng. Nếu đau nặng, hãy hỏi bác sĩ để được hướng dẫn cách vận động phù hợp.
+ Massage bằng nước đá và kích thích cơ bắp
Dùng nước đá để massage kết hợp với những kỹ thuật kích thích cơ bắp. Biện pháp này có tác dụng giảm đau, giảm sưng và giúp cơ bắp lành lại.
+ Thuốc
Thuốc điều trị hội chứng Tennis Elbow có thể được dùng ở dạng viên uống hoặc tiêm. Những loại được sử dụng phổ biến gồm:
- Acetaminophen: Thuốc Acetaminophen thường được dùng để giảm đau do hội chứng Tennis Elbow. Thuốc phù hợp với cơn đau nhẹ.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Thuốc chống viêm không steroid gồm Ibuprofen (Advil®) và naproxen (Aleve®) là những loại thường được sử dụng. Nhóm thuốc này có tác dụng điều trị viêm, giảm sưng và đau. NSAID thích hợp với những trường hợp nhẹ và vừa.
- Tiêm steroid: Corticosteroid có thể được dùng để tiêm quanh điểm bám gân. Thuốc này có tác dụng điều trị viêm khớp và giảm đau tạm thời, thích hợp với những cơn đau nặng và dai dẳng. Để đảm bảo thực hiện các mũi tiêm chính xác, Corticosteroid thường được tiêm dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Bệnh nhân được tiêm 1 liều duy nhất. Tiêm nhắc lại sau vài tháng nếu cần thiết.
+ Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu gồm những bài tập kéo căng và tăng cường cơ bắp của cẳng tay. Chẳng hạn như bài tập duỗi cổ tay với khuỷu tay mở rộng. Bài tập này giúp chữa lành và làm mạnh các cơ, phục hồi chức năng sau tổn thương.
Người bệnh cũng có thể được hướng dẫn những bài tập uốn cong và các chuyển động nhẹ nhàng. Những bài tập này có tác dụng tăng tính linh hoạt và giảm cứng khớp hiệu quả.
Ngoài vận động trị liệu, vật lý trị liệu có thể bao gồm xoa bóp bằng đá, siêu âm, kích thích cơ thể để giảm đau và cải thiện khả năng chữa lành các cơ.
+ Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu
Đây là một phương pháp điều trị sinh học, giúp cải thiện môi trường sinh học của mô. Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) bao gồm việc lấy một mẫu máu nhỏ từ cánh tay để lọc lấy tiểu cầu. Sau đó tiêm vào vùng bị ảnh hưởng.
Tiểu cầu chứa một lượng lớn các yếu tố tăng trưởng. Việc sử dụng sẽ giúp thúc đẩy quá trình chữa lành các cơ và gân bị tổn thương.
2. Phẫu thuật và các thủ thuật khác
Bác sĩ có thể cân nhắc cắt gân siêu âm hoặc phẫu thuật nếu hội chứng Tennis Elbow gây ra những cơn đau nặng và dai dẳng, không giảm khi điều trị bảo tồn.
+ Cắt gân siêu âm
Dưới sự hướng dẫn của siêu âm, một cây kim đặc biệt sẽ được đưa xuyên qua da, vào phần gân bị tổn thương. Sau đó sử dụng năng lượng siêu âm làm rung kim. Điều này có thể khiến kim rung nhanh đến mức phá vỡ các mô bị tổn thương. Cuối cùng các mô sẽ được hút ra ngoài để mô mới được sản sinh và phục hồi.
+ Cắt gân xâm lấn tối thiểu
Thủ thuật xâm lấn tối thiểu có thể được thực hiện để loại bỏ mô gân thoái hóa trong gân. Ở quá trình này, mô gân bị thoái hóa được hút và cắt bỏ bằng thủy lực (thông qua kim và nước muối áp suất cao). So với phẫu thuật, phương pháp cắt gân xâm lấn tối thiểu có thời gian phục hồi nhanh hơn.
+ Phẫu thuật
Phẫu thuật được thực hiện nếu những triệu chứng không cải thiện sau 6 đến 12 tháng điều trị bảo tồn. Dựa vào tình trạng, bác sĩ có thể tiến hành cắt mở gân, sửa chữa gân hoặc nội soi khớp.
Hầu hết các trường hợp được phẫu thuật loại bỏ gân và cơ bị thương. Trong quá trình này, bác sĩ tạo một vết rạch bên hông khuỷu tay, tiếp cận với điểm bám gân. Sau đó thay thế gân và cơ bị thương bằng gân và cơ khỏe mạnh (được lấy từ một bộ phận khác trên cơ thể). Điều này giúp các mô gân phục hồi và lành lại nhanh chóng.
Thông thường quá trình phục hồi sẽ mất từ 4 - 6 tháng. Trong quá trình này, bệnh nhân được vật lý trị liệu và đeo nẹp để ngăn triệu chứng tái phát và thúc đẩy chữa lành.
Phòng ngừa
Những bước dưới đây có thể giúp ngăn ngừa hội chứng Tennis Elbow:
- Tránh lặp đi lặp lại cùng một chuyển động đẻ không gây quá tải lên các gân ở khuỷu tay.
- Thường xuyên nghỉ giải lao nếu có công việc hoặc hoạt động cần thường xuyên mở rộng cổ tay và bàn tay,sử dụng cơ cẳng tay lặp đi lặp lại. Trong quá trình này, nên giữ cho cẳng tay và khuỷu tay ở tư thế nghỉ ngơi.
- Ngừng các hoạt động nếu có cảm giác khó chịu hoặc đau. Không nên cố gắng vượt qua cơn đau để tránh dẫn đến rách hoặc tổn thương gân.
- Kiểm tra và sử dụng những thiết bị phù hợp. Không sử dụng vợt quá cứng hoặc có dây lỏng lẻo. Bởi điều này sẽ gây căng thẳng cho khuỷu tay.
- Trước khi bắt đầu công việc hoặc hoạt động, nên duỗi cổ tay và cánh tay để tăng cường sự dẻo dai, giảm nguy cơ chấn thương.
- Thường xuyên thực hiện các bài tập kéo giãn và tăng cường cơ bắp, chẳng hạn như nâng tạ. Những bài tập này sẽ giúp làm mạnh cơ bắp tay và cổ tay, giảm nguy cơ mắc hội chứng Tennis Elbow.
- Nếu bị đau khuỷu tay, hãy đeo nẹp khuỷu tay để ngăn những triệu chứng không trở nên nghiêm trọng hơn.
Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ
1. Những triệu chứng bắt đầu do đâu?
2. Phương pháp nào phù hợp và được chỉ định khi điều trị?
3. Khi nào khuỷu tay có thể hoạt động bình thường?
4. Tôi có thể trở lại với công việc hoặc các môn thể thao yêu thích hay không?
5. Mất bao lâu để điều trị?
6. Những bài tập nào thích hợp với hội chứng Tennis Elbow?
7. Tôi cần tránh những gì để ngăn các triệu chứng quay trở lại?
Hội chứng Tennis Elbow có tiên lượng tốt, thường đáp ứng với điều trị bảo tồn, các triệu chứng có thể thuyên giảm nhanh. Một số trường hợp cần phẫu thuật nếu viêm và đau nghiêm trọng. Điều quan trọng là tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả nhanh chóng.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!