Nang Đơn Thùy Buồng Trứng

Nang đơn thùy buồng trứng là một sự tăng trưởng lành tính ở buồng trứng. Trong đó u nang chỉ có một vách ngăn. Chúng có thể hình thành ở buồng trứng bên trái, bên phải hoặc cả hai bên, kích thước từ 15 - 30mm.

Nang đơn thùy buồng trứng là u nang chỉ có một vách ngăn hình thành ở buồng trứng. U này lành tính, có những nang nhỏ xuất hiện ở một hoặc cả hai bên buồng trứng. Chúng có nhiều kích thước khác nhau nhưng hầu hết các u nang đơn thùy đều có kích thước từ 15 - 30mm.

Nang đơn thùy buồng trứng có ít triệu chứng hoặc những triệu chứng không rõ ràng. Tuy nhiên những u nang lớn hơn có thể gây đau bụng, rối loạn kinh nguyệt và nhiều biểu hiện khác.

Nang đơn thùy buồng trứng được phân thành những loại dưới đây:

• Nang đơn thùy buồng trứng phải
• Nang đơn thùy buồng trứng trái
• Nang đơn thùy buồng trứng hai bên.

Nang đơn thùy hình thành khi có sự thay đổi DNA trong những tế bào của buồng trứng. Những tế bào bất thường phân chia và phát triển nhanh chóng, chúng vẫn sống trong khi những tế bào bình thường của cơ thể chết đi. Điều này làm tích tụ các tế bào dẫn đến sự tăng sinh bất thường là những u nang ở buồng trứng.

Những nang đơn thùy buồng trứng nhỏ thường không có hoặc có ít triệu chứng. Những nang lớn hơn có thể gây ra một số triệu chứng dưới đây:

• Đau vùng chậu
• Đau lan khắp cả ổ bụng
• Buồn nôn
• Mệt mỏi
• Rối loạn kinh nguyệt
• Tăng nhiệt tim
• Xuất huyết bất thường, bụng phình to và đau dữ dội khi nang vỡ.

Người bệnh được kiểm tra các triệu chứng. Trong quá trình này, bác sĩ có thể khám vùng chậu và ấn nhẹ để xác định vị trí và mức độ đau. Ngoài ra những xét nghiệm bổ sung sẽ được thực hiện để xác định chẩn đoán. Bao gồm:

• Kiểm tra dịch tiết: Trong quá trình khám vùng chậu, tăm bông được dùng để lấy một ít dịch tiết ở âm đạo hoặc cổ tử cung và mang đi xét nghiệm. Xét nghiệm này có thể cho thấy nhiễm trùng và loại vi sinh vật đang gây bệnh.
• Siêu âm: Bệnh nhân được siêu âm đầu dò (siêu âm qua âm đạo) hoặc bụng để kiểm tra buồng trứng và những cơ quan khác của vùng chậu. Hình thành thu được có thể phát hiện ra các nang ở buồng trứng.
• Chụp CT hoặc MRI: CT và MRI giúp thu về hình ảnh chi tiết hơn về các nang. Điều này giúp xác định kích thước, số lượng, vị trí cũng như đặc tính của các nang.
• Xét nghiệm máu: Bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ CA-125 và HE4. Xét nghiệm này có thể giúp xác định u nang ác tính.

Nang đơn thùy buồng trứng thường vô hại và có thể tự mất đi. Những trường hợp sẽ được yêu cầu theo dõi trong vòng 3 tháng mà không cần điều trị.

Tuy nhiên nhiều u nang có kích thước tăng dần theo thời gian và gây ra nhiều triệu chứng. Chẳng hạn như u nang to rõ, chảy máu âm đạo bất thường và đau bụng... Những trường hợp này cần được xử lý ngay để tránh phát sinh biến chứng.

Khi không được xử lý, nang đơn thùy có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và gây ra nhiều biến chứng dưới đây:

• Rối loạn kinh nguyệt
• Xoắn u nang đơn thùy
• Vỡ nang
• Nghiễm trùng
• Chèn ép các cơ quan nội tạng do nang lớn.

Mặt khác một số u nang ở buồng trứng có thể chuyển thành u ác tính. Khi không được điều trị, ung thư có thể di căn và bệnh nhân tử vong.

Những nang đơn thùy buồng trứng có kích thước quá nhỏ được yêu cầu theo dõi và không cần điều trị. Những u nang lớn, tồn tại trên 3 tháng hoặc có triệu chứng sẽ được điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Để điều trị, bệnh nhân được phẫu thuật loại bỏ u nang. Phương pháp này bao gồm việc đưa dụng cụ nội soi và phẫu thuật qua vết cắt nhỏ ở bụng, sau đó kiểm và loại bỏ u nang mà không làm tổn thương những mô lân cận.

Những u nang có kích thước quá lớn hoặc kèm theo bất thường sẽ được lấy ra và kiểm tra nguy cơ biến thành ác tính của u nang. Thông thường u lớn kèm theo biến chứng được mổ hở mở để điều trị.

Đối với phụ nữ mang thai, phẫu thuật cắt bỏ u nang được thực hiện ở tháng thứ 4 hoặc thứ 6 của thai kỳ. Những trường hợp phát hiện muộn sẽ được phẫu thuật loại bỏ u nang sau khi sinh xong.

Những người có u nang buồng trứng tái phát nhiều lần và không có nhu cầu sinh con trong tương lai có thể được chỉ định cắt bỏ cả hai buồng trứng.

Không có biện pháp ngăn ngừa hoàn toàn cho sự phát triển của nang đơn thùy buồng trứng. Tuy nhiên lối sống lành mạnh và tránh nhiễm trùng có thể giảm nguy cơ. Cụ thể:

• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ và giữ vùng kín luôn khô thoáng.
• Dùng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ 2 lần/ ngày và mặc quần lót làm bằng chất liệu thông thoáng.
• Không thụt rửa âm đạo.
• Dùng bao cao su để giảm nguy cơ nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục.
• Không hút thuốc và hít khói thuốc lá thụ động.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất như thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa mạnh... Điều này có thể làm tăng nguy cơ hình thành u nang.
• Luyện tập thể dục đều đặn, ăn uống khoa học và lành mạnh để duy trì cân nặng hợp lý, giảm nguy cơ phát triển nang đơn thùy buồng trứng. Tránh thừa cân.

1. Điều gì gây ra những triệu chứng của tôi?

2. Điều trị nang đơn thùy buồng trứng như thế nào?

3. Có bao nhiêu lựa chọn phẫu thuật?

4. Tình trạng của tôi có tự khỏi không?

5. Tôi nên làm gì để ngăn u nang phát triển?

6. Điều gì xảy ra khi trì hoãn điều trị?

7. Có điều gì cần tránh khi điều trị không?

Nang đơn thùy buồng trứng thường vô hại, nhỏ, không có triệu chứng và tự mất đi. Tuy nhiên một số u nang có thể phát triển lớn, gây ra nhiều triệu chứng và tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, các u nang cần được kiểm tra đình kỳ và xử lý khi cần thiết.