Viêm Bao Hoạt Dịch Khớp Gối

Viêm bao hoạt dịch khớp gối là tình trạng viêm của bao hoạt dịch nằm gần khớp gối. Tình trạng này khiến vùng ảnh hưởng sưng lên, mềm, ấm, đau khi di chuyển hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.

Viêm bao hoạt dịch khớp gối là tình trạng viêm xảy ra ở một túi nhỏ chứa đầy chất lỏng nằm gần khớp gối. Túi này được gọi là bao hoạt dịch, có chức năng làm đệm cho những điểm áp lực giữa xương và gân, da và cơ gần khớp. Đồng thời giảm ma sát, không gây đau khi chuyển động.

Có nhiều bao hoạt dịch ở đầu gối. Tất cả đều có khả năng bị viêm. Tuy nhiên viêm bao hoạt dịch khớp gối phổ biến nhất trên xương bánh chè (được gọi là viêm bao hoạt dịch trước xương bánh chè).

Bệnh thường xảy ra ở những người từ 40 - 60 tuổi. Khi bị viêm bao hoạt dịch, người bệnh sẽ có cảm giác đau đớn ngay cả khi nghỉ ngơi, sưng, ấm và ấn thấy mềm ở vùng ảnh hưởng.

Bệnh viêm bao hoạt dịch khớp gối xảy ra do những nguyên nhân dưới đây:

• Áp lực thường xuyên hoặc liên tục lên đầu gối. Chẳng hạn như quỳ quá nhiều hoặc quỳ trên một bề mặt cứng.
• Sử dụng đầu gối quá mức hoặc hoạt động gắng sức
• Nhiễm trùng bao hoạt dịch do vi khuẩn
• Chấn thương, chẳng hạn như có một cú đánh trực tiếp vào đầu gối
• Biến chứng của một số bệnh viêm khớp làm ảnh hưởng đến đầu gối. Cụ thể như:
  • Viêm khớp dạng thấp
  • Viêm xương khớp
  • Bệnh gút.

Những yếu tố nguy cơ:

• Những người có độ tuổi từ 40 - 60 tuổi thường dễ mắc bệnh hơn.
• Một số công việc như làm vườn và sửa ống nước khiến bạn quỳ gối quá nhiều hoặc quỳ kéo dài trong những hoạt động.
• Tham gia những môn thể thao dẫn đến ngã vào đầu gối hoặc có những cú đánh trực tiếp vào đầu gối.
• Thừa cân béo phì và viêm xương khớp.

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây viêm và bao hoạt dịch bị ảnh hưởng, những dấu hiệu và triệu chứng của viêm bao hoạt dịch khớp gối có thể khác nhau. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến nhất:

• Sưng đầu gối
• Ấm và mềm khi ấn vào
• Đau quanh đầu gối khi chạm vào, đau khi di chuyển hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi
• Sốt và ớn lạnh ở những trường hợp viêm bao hoạt dịch do nhiễm trùng.

Những triệu chứng thường xuất hiện nhanh chóng hoặc nặng nề hơn khi có một cú đánh mạnh. Đối với viêm do kích ứng hoặc ma sát bao hoạt dịch đầu gối, những triệu chứng thường bắt đầu dần dần và ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Trong quá trình thăm khám, bác sĩ so sánh hai đầu gối để xác định bất thường. Đồng thời ấn nhẹ để kiểm tra nguồn gốc của đau, mức độ mềm và sưng nóng. Ngoài ra bệnh nhân được yêu cầu nhẹ nhàng di chuyển chân và đầu gối. Điều này giúp xác định phạm vi chuyển động và mức độ đau khi uốn cong.

Để loại trừ những chấn thương khác, những xét nghiệm sau sẽ được thực hiện:

• Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang giúp xác định viêm khớp và các vấn đề của xương. Chẳng hạn như thoái hóa khớp và gãy xương.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI cung cấp hình ảnh chi tiết để kiểm tra các mô và xương, bao gồm cả bao hoạt dịch.
• Siêu âm: Hình ảnh siêu âm giúp bác sĩ hình dung rõ hơn về tình trạng viêm và sưng tấy ở bao hoạt dịch.
• Chọc hút túi hoạt dịch: Nếu có nghi ngờ viêm bao hoạt dịch khớp gối do nhiễm trùng, bác sĩ sẽ tiến hành chọc hút túi hoạt dịch. Trong đó kim nhỏ được dùng để rút chất lỏng từ túi hoạt dịch. Bệnh phẩm được kiểm tra để xác định nhiễm trùng.

Hầu hết các trường hợp viêm bao hoạt dịch khớp gối có đáp ứng tốt với điều trị, bao gồm cả những biện pháp chăm sóc tại nhà. Những trường hợp không được điều trị tốt có thể bị viêm mãn tính, ảnh hưởng đến những hoạt động thường ngày.

Đặc biệt những trường hợp viêm nặng hoặc viêm do nhiễm trùng có thể gặp những biến chứng dưới đây:

• Sốc nhiễm trùng và tử vong
• Biến dạng khớp
• Dính khớp
• Tràn dịch khớp
• Thoát vị bao hoạt dịch khớp gối (hay u nang bao hoạt dịch)
• Đau đầu gối mạn tính
• Yếu cơ và teo cơ
• Giảm chức năng vận động.

Bệnh viêm bao hoạt dịch khớp gối có thể được điều trị bằng những biện pháp chăm sóc tại nhà và thuốc. Những trường hợp nặng cần phẫu thuật dẫn lưu theo chỉ định của bác sĩ.

1. Chăm sóc và điều trị tại nhà

Những biện pháp dưới đây có thể giúp giảm những triệu chứng của viêm bao hoạt dịch khớp gối:

• Nghỉ ngơi: Người bệnh cần nghỉ ngơi hợp lý, giảm thiểu hoặc tránh một số hoạt động có thể khiến đau và các triệu chứng khác trở nên tồi tệ hơn.
• Chườm đá: Chườm đá vào đầu gối giúp giảm viêm bao hoạt dịch, làm dịu sưng và đau hiệu quả. Khi thực hiện, bọc túi rau củ đông lạnh hoặc một vài viên đá lạnh trong khăn bông, sau đó đặt lên đầu gối. Chườm đá trong 15 phút, lặp lại mỗi 4 - 6 tiếng.
• Nẹp bảo vệ đầu gối: Dùng nẹp bảo vệ đầu gối hoặc băng nén khi bị viêm bao hoạt dịch. Điều này giúp giảm sưng, hỗ trợ đầu gối, ngăn kích thích và tổn thương thêm.
• Nâng cao chân: Trong khi nghỉ ngơi, đặt một miếng đệm hoặc gối bên dưới để nâng cao đầu gối của bạn. Điều này giúp giảm áp lực từ trọng lượng lên vùng ảnh hưởng. Đồng thời giúp giảm sưng và đau.
• Thuốc giảm đau không kê đơn: Nếu đột ngột bị đau và đau nhẹ, hãy thử sử dụng Acetaminophen. Thuốc này có thể giúp giảm đau do viêm và hạ sốt hiệu quả.

2. Thuốc

Bệnh viêm bao hoạt dịch khớp gối thường được điều trị bằng những loại thuốc dưới đây:

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Ibuprofen và Naproxen là những loại thuốc chống viêm thường được sử dụng để điều trị viêm bao hoạt dịch. Nhóm thuốc này giúp làm dịu cơn đau, giảm sưng và ấm khớp do viêm.
• Tiêm corticosteroid: Nếu không đáp ứng tốt với nghỉ ngơi và thuốc chống viêm thông thường, bệnh nhân có thể được tiêm corticosteroid. Khi sử dụng, corticosteroid giúp giảm viêm và đau nhanh chóng, hiệu quả kéo dài vài tháng đến một năm. Bệnh nhân được tiêm một mũi duy nhất. Một số trường hợp có thể cần phải tiêm nhắc lại khi đau tái phát.
• Thuốc kháng sinh: Một hoặc nhiều loại kháng sinh sẽ được dùng cho những bệnh nhân bị viêm bao hoạt dịch khớp gối do nhiễm trùng. Thuốc có tác dụng điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.

3. Vật lý trị liệu

Bệnh nhân có thể được hướng dẫn trị liệu để tăng cường cơ bắp và cải thiện linh hoạt. Điều này giúp người bệnh đi lại và vận động dễ dàng. Ngoài ra vận động trị liệu còn giúp giảm đau và ngăn tái phát..

Trong quá trình này, bác sĩ cũng có thể hướng dẫn những tư thế thích hợp trong sinh hoạt, bài tập tại nhà, dùng ống bọc đầu gối hoặc nẹp bảo vệ đầu gối để giảm sưng.

4. Chọc hút

Chọc hút được áp dụng để giảm chất lỏng dư thừa và chữa viêm. Khi thực hiện, bác sĩ đâm kim vào túi hoạt dịch và hút chất lỏng vào ống kim. Sau đó đeo băng cố định đầu gối trong một thời gian ngắn để ngăn sưng tái phát.

5. Phẫu thuật

Bệnh nhân được phẫu thuật khi:

• Viêm bao hoạt dịch khớp gối không được chữa khỏi bằng những phương pháp khác
• Sưng và đau kéo dài làm ảnh hưởng đến sinh hoạt
• Viêm bao hoạt dịch mãn tính hoặc tái phát nghiêm trọng.

Có hai phương pháp phẫu thuật thường được chỉ định, gồm:

• Phẫu thuật dẫn lưu

Phẫu thuật dẫn lưu được chỉ định cho bệnh nhân bị viêm bao hoạt dịch do nhiễm trùng và dùng kháng sinh không hiệu quả. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để dẫn lưu bao hoạt dịch, loại bỏ ổ viêm nhiễm.

• Phẫu thuật loại bỏ bao hoạt dịch

Phẫu thuật loại bỏ bao hoạt dịch được thực hiện cho những bệnh nhân bị viêm bao hoạt dịch mãn tính, viêm tái phát nhiều lần hoặc nghiêm trọng. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ tiến hành nội soi loại bỏ bao hoạt dịch bị ảnh hưởng.

Có nhiều cách giúp phòng ngừa viêm bao hoạt dịch khớp gối và ngăn bệnh tái phát, bao gồm:

• Nếu có công việc hoặc những hoạt động đòi hỏi phải quỳ nhiều, hãy sử dụng miếng đệm cho đầu gối. Điều này giúp bảo vệ đầu gối của bạn và giảm rủi ro viêm bao hoạt dịch.
• Không nên quỳ liên tục trong một khoảng thời gian dài.
• Hãy thường xuyên duỗi thẳng chân để đầu gối được nghỉ ngơi.
• Tránh chơi những môn thể thao có thể khiến đầu gối của bạn gặp nhiều rủi ro. Hãy sử dụng thiết bị hỗ trợ đầu gối khi chơi những bộ môn tiếp xúc hoặc có nguy cơ té ngã cao.
• Tránh uốn cong đầu gối quá mức, chẳng hạn như ngồi xổm quá mức hoặc lặp đi lặp lại. Bởi điều này sẽ làm tăng áp lực lên khớp gối và kích thích viêm bao hoạt dịch.
• Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Những người bị thừa cân nên giảm cân bằng cách luyện tập và chế độ ăn uống khoa học. Điều này giúp giảm áp lực lên đầu gối của bạn.
• Nên nâng cao đầu gối hoặc chườm đá sau khi tập thể dục, tham gia vào những bài tập liên quan đến việc ngồi xổm hoặc quỳ gối thường xuyên. Điều này giúp đầu gối thư giãn và giảm nguy cơ viêm bao hoạt dịch khớp gối.

1. Có những tình trạng nào gây ra các triệu chứng của tôi?

2. Phương pháp điều trị được đề nghị là gì?

3. Tôi có cần hạn chế các hoạt động hay không?

4. Những biện pháp tự chăm sóc nào mà tôi có thể thử?

5. Tôi cần điều trị trong bao lâu?

6. Những biến chứng nào có thể gặp khi tôi bị viêm bao hoạt dịch khớp gối?

7. Những bài tập nào giúp tôi cải thiện vận động?

Bệnh viêm bao hoạt dịch khớp gối không quá nghiêm trọng, thường được điều trị tốt bằng thuốc và những biện pháp chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên người bệnh cần điều trị sớm để đạt hiệu quả tối đa. Khám và tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn chi tiết hơn.