Thoát Vị Đĩa Đệm Cổ C5 C6: Biểu Hiện Và Giải Pháp Điều Trị

Thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 là một trong những dạng thoát vị đĩa đệm phổ biến, xảy ra ở các đốt sống cổ gần vai gáy. Bệnh thường xuất phát từ thói quen sinh hoạt kém lành mạnh, ăn uống thiếu chất hoặc vận động sai tư thế. Đặc trưng bởi những cơn đau nhức ở vùng cổ vai gáy, cứng cổ…

Thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 là gì?

Đĩa đệm đốt sống cổ được đánh dấu từ C1 đến C7. Trong đó C1 và C2 là những đốt sống chính để giữ trụ cho cột sống. Những đốt sống còn lại đóng vai trò duy trì sự chuyển động của xương cổ. Các đốt sống này được nối liền với nhau và thực hiện chức năng nâng đỡ vùng cổ, giúp cổ di chuyển một cách linh hoạt. 

Tuy nhiên, do đốt sống cổ có phạm vi hoạt động rộng và cũng chịu áp lực khá lớn nên rất dễ bị tổn thương, thoát vị gây suy giảm chức năng. Theo các chuyên gia, từ đốt sống cổ thứ 4 cho đến đốt sống thứ 7 rất dễ bị tổn thương, trong đó thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 là tương đối phổ biến. 

Thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 là tình trạng nhân nhầy nằm giữa đốt sống cổ thứ 5 và thứ 6 thoát ra khỏi lớp màng bao xơ. Chúng tràn ra và tích tụ xung quanh cột sống, chèn ép lên các rễ thần kinh, tủy sống vùng cổ dẫn đến đau nhức vùng cổ.

Bệnh thường xảy ra ở những người trong độ tuổi lao động, làm việc nặng nhọc, có thể trạng sức khỏe yếu kém, tính chất công việc phải ngồi trước máy tính quá lâu… 

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ C5 C6 như: 

• Tuổi tác cao: Càng lớn tuổi tốc độ lão hóa càng diễn ra nhanh hơn. Lúc này, mọi cơ quan, chức năng hoạt động trong cơ thể đều dần có dấu hiệu lão hóa. Trong đó hệ xương khớp, cột sống cũng không ngoại lệ. Thông thường, lão hóa thường bắt đầu khi bước qua độ tuổi 40. Nhưng nếu không chăm sóc kỹ lưỡng và bổ sung các chất cần thiết, hệ xương khớp sẽ nhanh chóng yếu đi, đĩa đệm bị mất nước, khô lại. Cuối cùng dẫn đến thoát vị đĩa đệm, xơ hóa dây chằng, tăng sinh xương hình thành gai cột sống… 
• Di truyền: Bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu trong gia đình có người bị thoát vị đốt sống cổ hoặc các bệnh xương khớp tương tự.
• Cử động sai tư thế: Cổ là bộ phận phải cử động liên tục để phục vụ các mục đích sinh hoạt hàng ngày. Nên nếu cử động sai tư thế sẽ vô tình tạo thêm áp lực và tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm. Tình trạng này thường xảy ra ở những người có công việc cần ngửa cổ hoặc cúi thấp đầu, khuân bốc vác đồ nặng trên vai… 
• Lối sống sinh hoạt kém lành mạnh: Ăn uống thiếu chất, lười vận động, nghiện hút thuốc lá… là những nguyên nhân khiến sức khỏe của bạn suy giảm dần. Trong đó, góp phần tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm cổ C5 và C6. 
• Tai nạn, chấn thương: Chấn thương khi chơi thể thao, tai nạn lao động hoặc tai nạn giao thông là những nguyên nhân khiến cột sống cổ bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến thoát vị đĩa đệm cổ, thậm chí gãy đốt sống rất nguy hiểm. 
• Thiếu hụt dinh dưỡng: Chế độ ăn uống thiếu chất (thường là các loại khoáng chất như canxi, magie, kali, sắt, kẽm, vitamin,…), thường xuyên sử dụng thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ gây thừa cân béo phì, nước ngọt có gas, lạm dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá… cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra thoát vị đĩa đệm cổ C5 và C6. 

Triệu chứng thường gặp khi bị thoát vị đĩa đệm cổ C5, C6 

Thoát vị đĩa đệm cổ C5 và C6 tiến triển theo từng giai đoạn từ nhẹ đến nặng. Mỗi giai đoạn sẽ có những biểu hiện khác nhau.

Dấu hiệu bệnh theo từng cấp độ

Theo các chuyên gia, bệnh lý này được chia thành 4 giai đoạn chính gồm: 

# Giai đoạn 1: Đĩa đệm đốt sống cổ chỉ mới vừa bị biến dạng, nhưng vòng bao xơ chưa bị rách ra, nhân nhầy chưa tràn ra ngoài chèn lên dây thần kinh nên chưa gây đau nhức. Trường hợp này rất khó để phát hiện, tuy nhiên nếu để ý bạn sẽ có cảm giác hơi đau nhức khi cúi thấp cổ, xoay chuyển cổ cũng hơi khó khăn, kèm theo hơi mỏi vai. 

# Giai đoạn 2: Đến giai đoạn này, vòng bao xơ bên ngoài đốt sống đã bị rách một phần và tràn phần nhân nhầy ra ngoài, đĩa đệm bắt đầu phình to ra. Tình trạng này tạo ra cơn đau xuất hiện từ cổ vai gáy lan ra đến sau đầu, tai, tuy nhiên vẫn chưa vượt quá khả năng chịu đựng. 

# Giai đoạn 3: Toàn bộ vòng bao xơ đã bị rách và khối nhân nhầy cũng chèn ép lên các rễ dây thần kinh. Lúc này cơn đau bắt đầu xuất hiện rõ rệt khiến người bệnh khó chịu. Ngoài ra, các cử động liên quan đến đốt sống cổ cũng bị hạn chế rõ rệt, thậm chí gây vẹo cổ. 

# Giai đoạn 4: Thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh cổ diễn tiến trong thời gian dài, cấp độ các triệu chứng ở mức độ nặng. Vừa đau mỏi cổ vai gáy vừa có cảm giác đau đầu ở vùng trán, chẩm, kèm theo tê bì tay, mất cảm giác, chóng mặt, nấc cụt liên tục và chảy nước mắt. Nhiều trường hợp nặng hơn còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. 

Dấu hiệu lâm sàng 

Ngoài nhận biết theo từng giai đoạn, bạn cũng cần nắm rõ các triệu chứng lâm sàng của bệnh để nhận biết bệnh dễ dàng hơn: 

• Đau nhức: Xuất hiện những cơn đau nhức cổ dữ dội trên diện rộng. Nếu không điều trị kịp thời, chỉ từ 2 đốt sống C5 và C6, cơn đau có thể lan sang nhiều đốt sống lân cận khác. 
• Tê bì tay, chân: Khối thoát vị chèn ép và tạo áp lực lên các rễ dây thần kinh, tủy sống, gây cảm giác tê bì, ngứa ran châm chích như kiến cắn tại bàn tay, ngón tay hay toàn bộ cánh tay, lan xuống chân. 
• Cứng cổ: Thường  nghiêm trọng hơn vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
• Yếu cơ: Cơ tay dần yếu khi khối thoát vị chèn ép lên tủy sống trong thời gian dài. Hậu quả làm hạn chế khả năng vận động của cổ, toàn bộ phần vai gáy, gây khó khăn trong việc sinh hoạt, làm việc, đi lại, thay đổi dáng đi… 
• Các triệu chứng khác: Rối loạn đại tiểu tiện, khó thở, táo bón…

Có thể thấy, có rất đa dạng các dấu hiệu để nhận biết và đánh giá bệnh. Không phải ai cũng có đầy đủ các dấu hiệu này, do đó cần hết sức chú ý nếu xuất hiện một vài triệu chứng bất thường, cũng nên chủ động đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Thoát vị đĩa đệm cổ C5 và C6 có nguy hiểm không? 

Thoát vị đĩa đệm cổ nói chung tuy không phổ biến như thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng Nhưng những ảnh hưởng của nó đến sức khỏe thể chất, tâm lý và khả năng vận động lại cao hơn rất nhiều.

Theo các chuyên gia, cổ là nơi đi qua của rất nhiều dây thần kinh và hệ thống mạch máu đi nuôi dưỡng toàn bộ cơ thể. Nên có thể nói rằng hầu hết các bó dây thần kinh và mạch đều có mối liên đới với cổ. 

Nên khi đĩa đệm đốt sống cổ bị thoát vị sẽ khiến toàn bộ những tổ chức liên đới bị ảnh hưởng, suy giảm chức năng hoặc bị tổn hại nghiêm trọng. Không chỉ làm tổn thương các đốt sống cổ mà các tổ chức, cơ quan khác trong cơ thể đều bị ảnh hưởng rõ rệt.

Tùy theo hướng chèn ép của khối nhân nhầy và sự phát triển của các mõm gai xương lồi mà gây ra các biến chứng khác nhau. Có thể kể đến một vài biến chứng thường gặp nhất như:

• Hội chứng cổ & tủy sống: Khi khối lồi đĩa đệm cổ và chồi gai xương phát triển ngang sang 2 bên và ra phía sau sẽ gây ra biến chứng này. Trường hợp nghiêm trọng hơn có thể chèn ép lên tủy sống, gây rối loạn cảm giác và bại liệt, tùy mức độ có thể liệt nửa người hoặc liệt toàn thân. 
• Hội chứng cổ & nội tạng: Phổ nhất là ảnh hưởng đến tim và túi mật. 
  • Hội chứng cổ – tim: Hệ dây thần kinh chi phối chức năng tim bị khối đĩa đệm cổ lệch đè lên gây ra hàng loạt các biến chứng về tim mạch như rối loạn nhịp tim, đau nhức, tức ngực, khó thở, tăng nguy cơ đột quỵ. 
  • Hội chứng cổ – túi mật: Sự phát triển của thoát vị đĩa đệm cổ C5 và C6 khá gần với túi mật và tăng nguy cơ bị rối loạn thần kinh thực vật. 
• Chứng thiếu máu lên não: Đốt sống C5 và C6 bị thoát vị đĩa đệm chèn dây thần kinh gây cản trở quá trình tuần hoàn máu. Tình trạng này khiến quá trình lưu thông máu lên não bị tắc nghẽn, gây ra các triệu chứng mệt mỏi, suy nhược thần kinh, hay ngất xỉu, tăng nguy cơ xuất huyết não, đột tử. 

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ C5 C6 có chữa được không? 

Theo các chuyên gia xương khớp, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ C5 và C6 là bệnh lý khá phức tạp nhưng có thể được điều trị thông qua nhiều phương pháp khác nhau.

Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị thoát vị đĩa đệm cổ như:

• Mức độ bệnh nặng hay nhẹ;
• Phương pháp điều trị;
• Sự chủ động, kiên trì của người bệnh;

Tổng hợp các cách chữa thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 hiệu quả 

Tùy theo kết quả thăm khám và chẩn đoán bệnh thông qua các triệu chứng lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm như chụp MRI, CT scan hoặc Myelography – CT…, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng phương pháp phù hợp

1. Điều trị nội khoa 

Điều trị nội khoa thoát vị đĩa đệm cột sống cổ C5 C6 thực chất là áp dụng phác đồ thuốc kết hợp các liệu pháp vật lý trị liệu. Cách này nhằm mục đích kiểm soát làm giảm triệu chứng nhanh chóng, giúp người bệnh tạm thời quên đi cảm giác đau đớn và cử động sinh hoạt bình thường. 

+ Dùng thuốc

Một số loại thuốc chữa thoát vị đĩa đệm cổ phổ biến như: 

• Thuốc giảm đau
• Thuốc làm giãn cơ
• Thuốc chống viêm không steroid
• Thuốc giảm đau thần kinh.
• Tiêm Corticoid ngoài màng cứng để giảm đau, kết hợp với vật lý trị liệu đối với trường hợp nặng

Ngoài ra, bác sĩ cũng khuyến khích bệnh nhân thoát vị đĩa đệm cổ nói chung có thể sử dụng thêm một số loại thực phẩm chức năng để đẩy nhanh quá trình điều trị. Ưu tiên chọn những loại được chiết xuất từ các thành phần glucosamine, sụn vi cá mập, mầm đậu nành giàu canxi.

Lưu ý: Tuân thủ phác đồ điều trị bằng thuốc của bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

+ Vật lý trị liệu

Thay vì sử dụng thuốc, các liệu pháp này sử dụng nguồn sóng xung điện, sóng siêu âm, tia laser, nhiệt (chườm nóng) hoặc các thiết bị máy móc kéo giãn cột sống, các bài tập chữa thoát vị đĩa đệm cơ học…

Những liệu pháp này giúp xoa dịu cơn đau nhức cột sống cổ, giảm căng thẳng thần kinh, thư giãn vùng cổ vai gáy. Đồng thời thúc đẩy tuần hoàn máu hỗ trợ phục hồi chức năng đĩa đệm cột sống và xương khớp tổn thương.

Tuy đơn giản nhưng người bệnh tuyệt đối không tự thực hiện tại nhà khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. 

2. Điều trị ngoại khoa 

Can thiệp ngoại khoa thường được chỉ định cho những trường hợp thoát vị đĩa đệm cổ C5, C6 nghiêm trọng do tai nạn, chấn thương hoặc bệnh diễn tiến trong thời gian dài, gây biến chứng đe dọa khả năng vận động và đã điều trị nội khoa khoảng 6 – 8 tuần nhưng không có hiệu quả. 

Hiện mổ thoát vị đĩa đệm có 2 phương pháp mổ chính là mổ hở truyền thống và mổ nội soi, với các kỹ thuật phẫu thuật như:

• Phẫu thuật cắt đĩa đệm nội soi qua lỗ liên bản sống
• Cắt đĩa đệm vi phẫu thông qua ống banh nội soi
• Phẫu thuật cắt đĩa đệm và hàn xương liên thân đốt lối trước (ACDF)
• Mở lỗ liên hợp lối sau (keyhole laminotomy)
• Giải ép cột sống cổ lối sau… 

Phẫu thuật là phương pháp cuối cùng được thực hiện để điều trị thoát vị đĩa đệm cổ C5, C6. Tuy nhiên, một thống kê cho thấy chỉ có khoảng 5% trường hợp bắt buộc phải phẫu thuật để điều trị. Còn lại những trường hợp không quá nặng sẽ được ưu tiên điều trị bằng các biện pháp an toàn hơn để giảm thiểu rủi ro. 

3. Chữa bằng bài thuốc dân gian

Trong dân gian lưu truyền khá nhiều bài thuốc chữa bệnh thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 hiệu quả. Các cách này chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ và chưa có biến chứng. 

• Rượu gấc: Dùng 500gr hạt gấc bóc sạch vỏ và phơi khô. Mang đi nướng cho đến khi tỏa mùi thơm. Cho hạt gấc vào bình thủy tinh, đổ khoảng 2 lít rượu trắng vào ngâm ít nhất 1 tháng. Dùng rượu gấc để xoa bóp hàng ngày lên vùng cổ bị đau nhức do thoát vị. Thực hiện hàng ngày cho đến khi triệu chứng bệnh thuyên giảm. 
• Ngải cứu: Ngải cứu tươi rửa sạch, giã nát trộn với 200ml giấm gạo. Mang đi đun sôi lên. Cho hỗn hợp này vào một chiếc khăn mỏng rồi xoa trực tiếp lên vùng cột sống cổ bị đau nhức. Thực hiện liên tục trong vòng 2 – 3 tuần để đạt hiệu quả tốt nhất. 
• Xương rồng: Dùng 2 – 3 bẹ xương rồng tươi, loại bỏ hết gai, đập dập và sao nóng với muối hột. Đặt một chiếc khăn mỏng lên cổ và cho bẹ xương rồng lên trên cho đến khi nguội là hoàn thành. 
• Tỏi tươi: Dùng 3-4 củ tỏi tươi, bóc vỏ và mang đi nướng chín. Đập cho dập rồi đắp trực tiếp lên đốt sống cổ C5 C6 bị đau nhức. Kiên trì thực hiện trong vòng 1 tháng sẽ cảm nhận được sự cải thiện rõ rệt của bệnh. 

4. Chữa thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 theo Đông y 

Chữa bệnh theo Đông y là phương pháp phát triển song song với Tây y, được đông đảo người bệnh chọn lựa áp dụng. Đối với căn bệnh thoát vị đĩa đệm cổ C5, C6, có rất nhiều bài thuốc hay phổ biến như:

• Bài thuốc số 1: Chuẩn bị các vị thuốc gồm ma hoàng, xuyên ô, độc hoạt, cát căn và quế chi mỗi vị 9g, 3g tế tân cùng 6g cam thảo. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, nên uống trước bữa ăn 30 phút để đạt hiệu quả tốt nhất. 
• Bài thuốc số 2: Chuẩn bị cỏ xước, xuyên khung và đẳng sâm mỗi vị 9g, 18g tang ký sinh, 12g tân giao, 15g thạch chi và 3g cam thảo. Sắc cùng 1 lít nước uống hàng ngày. 
• Bài thuốc số 3: Chuẩn bị hoàng bá, rễ cỏ xước và tần giao mỗi vị 9g, 30g ý dĩ và 12g xương truật. Mỗi ngày sắc 1 thang lấy nước uống, chia làm 3 phần uống hết trong ngày.

Biện pháp phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cổ C5 C6 

Bất kỳ chứng thoát vị đĩa đệm nào cũng đều gây ra những ảnh hưởng khó lường đến sức khỏe thể chất và tâm lý, khả năng vận động của bệnh nhân. Do đó, việc chủ động chăm sóc sức khỏe mỗi ngày, duy trì tư thế cử động đúng là cách tốt nhất giúp phòng ngừa bệnh. 

• Luôn giữ cho cổ được thả lỏng tự nhiên, không gồng cứng, nhất là khi làm việc hoặc thực hiện các động tác cần nhiều lực như khuân vác hay cúi gập trong thời gian dài. 
• Sử dụng gối nằm cho người thoát vị đĩa đệm có độ dày phù hợp, không quá cao cũng không quá thấp. Một chiếc gối ngủ êm ái và phù hợp tác động rất tốt đến quá trình tuần hoàn máu đi khắp cơ thể, vừa giúp ngủ ngon, sâu giấc vừa phòng ngừa nguy cơ thoát vị đĩa đệm cổ. 
• Tạo thói quen xoa bóp cổ nhẹ nhàng mỗi ngày để giải phóng sự chèn ép, thư giãn các cơ khớp, đốt sống cổ. 
• Tránh các hoạt động gây ảnh hưởng đến đốt sống cổ như cúi đầu để bấm điện thoại, đọc sách báo trong nhiều giờ liền, vặn cổ, bẻ cổ hoặc chơi các môn thể thao thô bạo để giảm thiểu thấp nhất nguy cơ phát bệnh. 
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, đầy đủ dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt ưu tiên bổ sung các nhóm thực phẩm giàu canxi, vitamin D tốt cho sức khỏe xương khớp nói chung. 
• Tập thể dục thể thao, rèn luyện thể chất thường xuyên, tập vừa sức bằng những bộ môn thể thao nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng thể chất cũng như sức khỏe xương khớp hiện tại. 
• Tránh stress, căng thẳng, thay vào đó là duy trì tâm lý ổn định, thoải mái và suy nghĩ tích cực, ngủ đủ giấc, đúng giờ với nhịp sinh học chuẩn để có một sức khỏe hoàn hảo, tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật. 
• Thăm khám sức khỏe theo lịch hẹn riêng với bác sĩ hoặc tầm soát sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng/ lần. Điều này giúp phát hiện các vấn đề bệnh lý bất thường, điều trị sớm để đạt kết quả cao. 

Bệnh thoát vị đĩa đệm cổ C5 – C6 là căn bệnh xương khớp có thể chữa được bằng nhiều phương pháp khác nhau. Càng điều trị sớm tỷ lệ thành công càng cao. Do đó khuyến khích người bệnh cần chủ động thăm khám sớm và tiếp nhận phác đồ điều trị do bác sĩ tư vấn

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

• Thoát Vị Đĩa Đệm Cột Sống Thắt Lưng L5 S1 – Cách Chữa Hiệu Quả
• Bổ Sung Glucosamine Trị Thoát Vị Đĩa Đệm Có Hiệu Quả Không?