Thoát Vị Đĩa Đệm Đa Tầng Là Bệnh Gì? Cách Điều Trị Tốt Nhất

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là thể bệnh nghiêm trọng nhất của thoát vị đĩa đệm. Xảy ra khi có hơn 2 – 3 đĩa đệm cùng bị rách, tổn thương và lệch khỏi cấu trúc cột sống. 

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là gì?

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là một tình trạng y khoa mà trong đó có nhiều đĩa đệm ở cột sống bị thoát vị cùng một lúc. Đĩa đệm là những cấu trúc giống như đệm, nằm giữa các đốt sống, giúp cột sống linh hoạt và giảm áp lực trong khi di chuyển.

Khi một đĩa đệm thoát vị, phần lõi bên trong (gọi là nhân nhầy) có thể lồi ra ngoài qua một vết nứt ở vỏ bên ngoài của đĩa đệm. Điều này gây áp lực lên các dây thần kinh gần đó, dẫn đến đau, tê hoặc yếu ở các bộ phận của cơ thể bị ảnh hưởng.

Thoát vị đĩa đệm đa tầng khá hiếm gặp so với thoát vị đĩa đệm đơn tầng (chỉ có một đĩa đệm bị tổn thương). Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng phức tạp hơn và việc điều trị có thể trở nên khó khăn hơn do có nhiều khu vực bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm đa tầng

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính dẫn đến thoát vị đĩa đệm đa tầng chính là sự tổn thương và suy giảm chức năng cột sống trong thời gian dài. Có nhiều yếu tố dẫn đến tình trạng này như: 

• Lão hóa: Tuổi càng lớn tốc độ lão hóa càng nhanh, cấu trúc cột sống, đĩa đệm ngày càng suy yếu, khô hơn và mất dần sự dẻo dai vốn có. Theo thời gian, sự suy yếu này làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
• Thừa cân – béo phì: Tăng cân đột ngột, trọng lượng vượt mức cho phép làm tăng áp lực lên cột sống và đĩa đệm dẫn đến chấn thương.
• Tai nạn, chấn thương: Tai nạn giao thông, tai nạn lao động, va chạm mạnh khi chơi thể thao, sinh hoạt hàng ngày… tác động mạnh đến cột sống và gây ra thoát vị đa tầng đĩa đệm. Những trường hợp này có thể bị vỡ đĩa đệm.
• Sai tư thế hoạt động: Việc thực hiện các tư thế xấu khi đi, đứng, nằm, ngồi… trong suốt thời gian dài khiến cột sống lưng ngày càng suy yếu và tổn thương, lâu ngày dẫn đến thoát vị đa tầng. 
• Ảnh hưởng từ các bệnh lý cột sống bẩm sinh: Các chuyên gia cho biết một số bệnh cột sống bẩm sinh như gù hoặc vẹo cột sống cũng làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh thoát vị đĩa đệm. 
• Di truyền: Nếu có thành viên trong gia đình bị thoát vị đĩa đệm, thế hệ sau cũng có nguy cơ cao thừa hưởng gen bệnh. 
• Các thói quen xấu trong sinh hoạt: Lười vận động, ăn uống thiếu chất, thường xuyên thức khuya, nghiện rượu bia, thuốc lá… cũng là những yếu tố nguy cơ.

Triệu chứng thoát vị đĩa đệm đa tầng

Triệu chứng của thoát vị đĩa đệm đa tầng có thể đa dạng và phức tạp, tùy thuộc vào vị trí và số lượng đĩa đệm bị ảnh hưởng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:

• Đau lưng hoặc đau cổ
• Đau có thể lan từ cột sống xuống chân hoặc tay, tùy thuộc vào vị trí của đĩa đệm bị thoát vị. Đau thường lan theo đường đi của dây thần kinh bị chèn ép
• Cảm giác tê hoặc như kiến bò chạy trên da xuất hiện ở những vùng cơ thể mà dây thần kinh bị ảnh hưởng kiểm soát
• Yếu cơ
• Khó khăn khi di chuyển, khi cúi, nghiêng hoặc xoay người, đặc biệt là sau khi ngồi hoặc đứng yên trong một thời gian dài.
• Mất cảm giác
• Giảm phản xạ cơ bắp ở tay hoặc chân
• Một số người có thể trải qua cảm giác bất thường như cảm giác kim châm ở tay hoặc chân.

Chứng thoát vị đĩa đệm đa tầng có nguy hiểm không? 

Theo đánh giá của các chuyên gia xương khớp, thoát vị đĩa đệm đa tầng là một dạng thoát vị phức tạp và nguy hiểm. Bệnh có thể gây ra những biến chứng sau:

• Rối loạn thần kinh thực vật
• Teo cơ nhanh chóng
• Hội chứng chùm đuôi ngựa
• Bại liệt, tàn phế vĩnh viễn

Phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm đa tầng hiệu quả

Phác đồ điều trị thoát vị đĩa đệm đa tầng ở từng người là khác nhau, được xây dựng dựa trên kết quả thăm khám, chẩn đoán ngay từ đầu. Nhưng về cơ bản, nguyên tắc điều trị là đẩy lùi các triệu chứng, phục hồi chức năng vận động và ngăn chặn biến chứng rủi ro nguy hiểm. 

Một số phương pháp điều trị phù hợp được áp dụng phổ biến hiện nay như: 

1. Điều trị bằng thuốc Tây 

Dùng thuốc chữa thoát vị đĩa đệm là phương pháp được ưu tiên áp dụng trong hầu hết các trường hợp bệnh. Thuốc tân dược đem lại hiệu quả giảm đau nhanh chóng, tức thì và tiện lợi nhưng tiềm ẩn tác dụng phụ.

Các loại thuốc được dùng nhiều nhất là: 

• Nhóm thuốc giảm đau: như Paracetamol, Aspirin, Neurontin… 
• Nhóm thuốc chống viêm không steroid (NSAID): như Meloxicam, Diclofenac, Ibuprofen, Naproxen… 
• Nhóm thuốc thần kinh: Các loại viên uống bổ sung vitamin nhóm B như B1, B6, B12… giúp bổ sung các vi chất cần thiết, kích thích tuần hoàn máu, thúc đẩy cơ chế chuyển hóa năng lượng và phục hồi chức năng vận động.

Trường hợp nặng có thể cân nhắc tiêm ngoài màng cứng chữa thoát vị đĩa đệm với liều cao Corticosteroids.

2. Vật lý trị liệu 

Vật lý trị liệu là tổng hợp các liệu pháp không xâm lấn, không dùng thuốc nhưng vẫn tác động tích cực đến cột sống, cải thiện triệu chứng và phục hồi chức năng cơ khớp. 

• Phương pháp Chiropractic: Đây là phương pháp nắn chỉnh kéo xương khớp trở về vị trí ban đầu. Phù hợp với bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm đa tầng cột sống thắt lưng trong giai đoạn đầu.
• Xoa bóp massage: Tác dụng thư giãn toàn thân, thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm đau và hỗ trợ đẩy lùi các tổn thương đĩa đệm cột sống. Mỗi ngày dành ít nhất 15 – 20 phút massage, nhất là trước khi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất. 
• Nhiệt trị liệu: Chườm lạnh giúp giảm đau, giảm sưng viêm. Còn nhiệt nóng giúp giảm đau, làm giãn cơ, mạch máu, xoa dịu thần kinh và giảm đau nhức. Nguyên tắc thực hiện là chườm lạnh trước, sau vài ngày bắt đầu chườm nóng. Đối với chườm nóng bạn có thể kết hợp một số loại dược liệu tự nhiên như ngải cứu, lá lốt, muối nóng… để tăng hiệu quả.
• Điện trị liệu: Một số phương pháp điện trị liệu được áp dụng nhiều nhất như điện xung, sóng ngắn, sóng siêu âm… Nhiệt nóng từ các giải pháp này tác động vào sâu trong cơ thể, giúp tăng cường chuyển hóa, kích thần thần kinh, giảm sưng viêm, giảm đau nhức hiệu quả. 
• Kéo giãn cột sống: Đây là phương pháp vật lý trị liệu chữa thoát vị đĩa đệm đa tầng hiệu quả bằng hệ thống máy kéo giãn cột sống kỹ thuật số. Thiết bị này tạo ra áp lực âm từ bên trong lòng đĩa đệm, đẩy khối nhân nhầy thoát vị trở về vị trí ban đầu. Đồng thời mang dưỡng chất đến nuôi dưỡng, phục hồi cấu trúc và chức năng cột sống. 
• Châm cứu, bấm huyệt: Đây là liệu pháp vật lý trị liệu theo Đông y hiệu quả không cần dùng thuốc. Cả châm cứu và bấm huyệt đều tác động tích cực đến các khớp, đĩa đệm cột sống, làm giãn cơ và giảm đau nhức, tăng tuần hoàn máu và phục hồi chức năng cột sống. 
• Bài tập chữa thoát vị đĩa đệm: Tác động tích đến cột sống lưng, cổ; giảm đau, cải thiện chức năng vận động hiệu quả.

XEM THÊM: Bấm Huyệt Chữa Thoát Vị Đĩa Đệm Hiệu Quả Nên Thử

3. Mẹo dân gian hỗ trợ điều trị triệu chứng 

Y học dân gian có nhiều bài thuốc tự nhiên có tác dụng chữa thoát vị đĩa đệm dạng đa tầng khá hiệu quả. Tùy từng trường hợp bạn có thể thực hiện các bài thuốc uống, thuốc đắp, xông hơi, xoa bóp…

Tuy nhiên, cần lưu ý phương pháp này chỉ phù hợp với trường hợp bệnh mức độ nhẹ, triệu chứng bệnh vừa khởi phát chưa bao lâu. 

Uống nước gạo lứt

Trong gạo lứt chứa hàm lượng cao sterol và phytoserol, có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau nhức và tăng cường sức khỏe miễn dịch. Do đó, trong dân gian ghi nhận bài thuốc nước sắc gạo lứt giúp ức chế sưng viêm khớp, giảm đau thoát vị đĩa đệm và phục hồi bệnh nhanh chóng. 

Cách thực hiện

• Dùng 1 nắm gạo lứt đỏ, vo thật sạch và để ráo nước. 
• Mang đi rang chín, tỏa mùi thơm thì tắt bếp, đợi nguội cho vào bình thủy tinh, đậy kín nắp bảo quản sử dụng dần. 
• Người bị thoát vị đĩa đệm nói chung dùng khoảng 50g gạo lứt răng, hãm cùng với 300ml nước sôi ít nhất 15 phút.
• Chắt phần nước thu được ra bình, uống nhiều lần trong ngày. 

Bài rượu thuốc chuối hột

Theo Đông y, chuối hột có vị đắng, chát, tính mát và không độc. Có tác dụng thanh nhiệt cơ thể, đào thải độc tố, hoạt huyết dưỡng khí, tăng thông tiểu tiện.

Còn theo Y học hiện đại, trong chuối hột chứa giá trị dinh dưỡng cao, có khả năng chống viêm, kháng khuẩn và xoa dịu cơn đau nhức do thoát vị đĩa đệm đa tầng và nhiều bệnh lý xương khớp khác. 

Cách thực hiện 

• Chuẩn bị 1kg chuối hột, rửa sạch và phơi khô. 
• Xếp chuối vào bình thủy tinh, đổ rượu vào ngập bình, đậy kín nắp và ngâm trong vòng 1 tháng. 
• Người bị thoát vị đa tầng đĩa đệm uống mỗi ngày 1 – 2 ly nhỏ, khoảng 15ml trước bữa ăn trưa và tối. 
• Thực hiện trong khoảng 1 tháng sẽ cảm nhận hiệu quả cải thiện rõ rệt. 

Lá đinh lăng

Trong lá đinh lăng chứa một số hoạt chất sinh học như tanin, saponin, flavonoid cùng các loại vitamin nhóm B… Đây đều là những chất có tác dụng giảm đau tự nhiên hiệu quả cho những người bị thoát vị đĩa đệm dạng đa tầng. 

Cách thực hiện

• Dùng 1 nắm lá đinh lăng tươi, rửa sạch rồi giã nát. 
• Cho vào chảo sao nóng lên cùng với một ít muối hạt. 
• Đỗ hỗn hợp này ra một chiếc khăn, buộc chặt đầu và chườm lên vị trí cột sống bị đau nhức. 
• Mỗi lần chườm khoảng 20 phút, thực hiện cách này mỗi ngày để đạt kết quả tốt nhất. 

4. Can thiệp ngoại khoa 

Mổ thoát vị đĩa đệm là phương pháp được áp dụng phổ biến trong những trường hợp bệnh nặng, diễn tiến nghiêm trọng với các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến chức năng vận động của người bệnh.

Tuy đem lại hiệu quả cao, nhưng phẫu thuật cũng tồn tại nhiều rủi ro bất lợi và tác dụng phụ. Ngoài ra, chi phí cho một ca phẫu thuật cũng khá đắt đỏ nên không phải bệnh nhân nào cũng có thể tiếp cận được. 

Một số phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm dành cho bệnh nhân thoát vị đa tầng như: 

• Mổ hở truyền thống
• Mổ nội soi 
• Mổ bằng sóng radio cao tần 
• Mổ bằng sóng laser
• Mổ bằng robot

Tùy theo tình trạng bệnh, nhu cầu mong muốn và điều kiện kinh tế của gia đình mà chọn biện pháp phẫu thuật phù hợp. 

Biện pháp phòng ngừa thoát vị đĩa đệm đa tầng 

Phòng bệnh hơn chữa bệnh luôn là khuyến cáo tốt nhất dành cho mọi người, nhất là với những người đã từng bị thoát vị đĩa đệm và đã chữa khỏi. Chỉ cần thực hiện lối sống khoa học là bạn đã giảm thiểu nguy cơ mắc căn bệnh xương khớp đáng lo ngại này. 

• Thực hiện tư thế hoạt động đi, đứng, ngồi, nằm phù hợp, giảm tổn thương đến cột sống, đĩa đệm. 
• Vận động tích cực, tập thể dục điều độ, đi lại thường xuyên, tránh ngồi một chỗ quá lâu hay khuân vác đồ vật nặng trong thời gian dài. 
• Sau một ngày làm việc mệt mỏi, hãy áp dụng các biện pháp thư giãn cột sống như xoa bóp, massage, tắm nước ấm, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, thư giãn tinh, tập yoga, dưỡng sinh trước khi đi ngủ…
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là các nhóm thực phẩm giàu canxi, vitamin D, chất xơ, đạm, omega-3… từ rau xanh, củ quả, trái cây, ngũ cốc, đậu hạt, sữa, trứng, thịt, cá… 
• Tránh sử dụng các chất kích thích từ rượu bia, cà phê, thuốc lá…, hạn chế các loại thực phẩm không dinh dưỡng. 

Thoát vị đĩa đệm đa tầng là bệnh lý xương khớp nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Tốt hơn hết hãy chủ động thăm khám sớm và tiếp nhận phác đồ điều trị phù hợp, phòng ngừa biến chứng. 

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

• Thoát Vị Nội Xốp Là Bệnh Gì? Cách Chữa Trị Hiệu Quả
• Thoát Vị Đĩa Đệm Chèn Dây Thần Kinh Và Cách Chữa Trị