Trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc và các mẹo hay cho mẹ nên biết

Trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc là tình trạng phổ biến, khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng. Giấc ngủ trong giai đoạn này rất quan trọng cho sự phát triển thể chất và trí não. Tuy nhiên, nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, gây thức giấc giữa đêm.

Giấc ngủ bình thường của trẻ

Giấc ngủ bình thường của trẻ 1 tuổi rất quan trọng cho sự phát triển của bé. Trẻ thường cần từ 12 đến 14 giờ ngủ mỗi ngày, bao gồm cả giấc ngủ ban đêm và giấc ngủ trưa.

Giấc ngủ giúp củng cố trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ sự phát triển thể chất. Tuy nhiên, giấc ngủ của trẻ có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như môi trường, thói quen hoặc sức khỏe.

Giấc ngủ của trẻ như sau:

• Từ 0 – 3 tháng tuổi: Hầu hết thời gian trong ngày đều dành vào giấc ngủ. Thời gian thức dậy ít, chủ yếu thức dậy để ăn. Trong giai đoạn này, giấc ngủ giúp cho trẻ tăng trưởng và phát triển nhanh. Đồng thời duy trì sự ổn định của trẻ.
• Từ 3 – 12 tháng tuổi: Trẻ ngủ suốt cả đêm, thức dậy để ăn và chơi lâu hơn vào ban ngày. Từ tháng 11 – 12, giấc ngủ của trẻ được ổn định, trẻ có 1 – 2 giấc ngủ ngắn vào ban ngày và ngủ cả đêm.
• Từ 12 tháng tuổi: Trẻ có giấc ngủ ổn định vào ban đêm và 1 giấc ngủ dài vào ban ngày.

Vì sao trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc?

Giấc ngủ của trẻ 1 tuổi thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, từ sự phát triển thể chất và tâm lý cho đến điều kiện ngủ và dinh dưỡng. Cụ thể các nguyên nhân bao gồm:

1. Phát triển tâm lý và thể chất 

Giai đoạn phát triển đầu đời là thời kỳ quan trọng, khi trẻ em không chỉ lớn lên về mặt thể chất mà còn phát triển mạnh mẽ về tâm lý và nhận thức. Trong hành trình này, trẻ sẽ trải qua nhiều biến đổi, từ sự tò mò khám phá thế giới xung quanh đến những khó khăn tâm lý như rối loạn lo âu.

Các nguyên nhân bao gồm:

• Tò mò và hứng thú: Trẻ em thường không muốn ngủ vì sự khám phá thế giới xung quanh, dẫn đến khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ.
• Rối loạn lo âu: Nhiều trẻ từ 8 đến 12 tháng tuổi cảm thấy lo lắng khi tách khỏi cha mẹ, cần được ôm ấp, gây ra tình trạng tỉnh giấc và quấy khóc vào ban đêm.
• Phát triển thể chất: Khi trẻ phát triển các kỹ năng vận động như lăn, bò hay đi, sự hưng phấn có thể khiến trẻ khó thư giãn.
• Thay đổi thói quen: Giai đoạn phát triển nhanh chóng có thể làm thay đổi thói quen ngủ, khiến trẻ khó thích nghi với lịch trình mới.

2. Trạng thái cảm xúc và thể chất

Trạng thái cảm xúc và thể chất liên quan chặt chẽ, ảnh hưởng đến nhau. Cảm xúc tích cực giúp cải thiện sức khỏe, trong khi căng thẳng và lo âu có thể dẫn đến mệt mỏi và giảm sức đề kháng.

Bé 1 tuổi ngủ không sâu giấc có thể xảy ra do:

• Mệt mỏi hoặc phấn khích quá mức: Sau một ngày dài chơi đùa, trẻ có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc quá phấn khích. Tình trạng này có thể làm trẻ cảm thấy bồn chồn và không thể thư giãn đủ để đi vào giấc ngủ sâu.
• Thiếu buồn ngủ: Trẻ 1 tuổi bắt đầu khám phá và tìm hiểu mọi thứ xung quanh, dẫn đến việc trẻ có thể khó khăn trong việc thư giãn và buồn ngủ. Việc tạo một môi trường yên tĩnh và dễ chịu là rất quan trọng.

3. Cảm giác đói và thói quen ăn uống 

Cảm giác đói và thói quen ăn uống có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ 1 tuổi theo những cách sau:

• Đói vào ban đêm: Nếu trẻ cảm thấy đói, điều này sẽ khiến trẻ tỉnh dậy và quấy khóc vào ban đêm. Hãy đảm bảo trẻ ăn đủ trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện giấc ngủ.
• Uống sữa nhiều lần vào ban đêm: Một số phụ huynh có thói quen cho trẻ uống sữa liên tục vào ban đêm để tránh đói. Tuy nhiên, việc này có thể dẫn đến việc trẻ tỉnh dậy nhiều lần, gây rối loạn giấc ngủ.

4. Điều kiện ngủ không thoải mái

Một môi trường ngủ thoải mái là yếu tố quan trọng để trẻ có giấc ngủ sâu và ngon. Các điều kiện này có thể bao gồm tác động từ môi trường, trang phục khi ngủ, thậm chí là điều kiện sức khỏe của trẻ.

Nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc ban đêm bao gồm:

• Nhiệt độ phòng: Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp có thể khiến trẻ khó chịu và tỉnh giấc.
• Ánh sáng: Ánh sáng mạnh hoặc không gian quá sáng có thể gây cản trở giấc ngủ, làm trẻ khó ngủ sâu.
• Tiếng ồn: Âm thanh từ môi trường xung quanh, như tiếng TV, nhạc hay tiếng xe cộ, có thể làm trẻ tỉnh giấc hoặc khó đi vào giấc ngủ.
• Giường và chăn gối: Giường không thoải mái hoặc chăn gối không phù hợp có thể gây khó chịu và làm trẻ thức dậy.
• Môi trường ẩm ướt hoặc khô: Độ ẩm không phù hợp cũng có thể ảnh hưởng đến sự thoải mái trong khi ngủ.
• Tã lót hoặc quần áo bẩn, ẩm ướt: Tã lót hoặc quần áo không sạch sẽ khiến trẻ cảm thấy khó chịu và có thể gây ra tình trạng quấy khóc. Đảm bảo thay tã và kiểm tra quần áo trước khi trẻ đi ngủ là rất cần thiết.
• Bệnh lý: Một số bệnh như viêm họng, nghẹt mũi và viêm tai có thể gây khó ngủ. Khi trẻ không khỏe, việc tỉnh giấc và quấy khóc là điều thường xảy ra, cần theo dõi và can thiệp kịp thời.

5. Thiếu hụt dinh dưỡng 

Thiếu hụt dinh dưỡng có thể là nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc và thường xuyên giật mình. Các vitamin và khoáng chất như magie, omega-3, vitamin D và canxi đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ và sự phát triển tổng thể của trẻ.

Các vitamin và khoáng chất ảnh hưởng đến giấc ngủ:

• Magie: Giúp thư giãn cơ bắp và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Thiếu hụt magie có thể dẫn đến việc trẻ dễ tỉnh giấc và khó ngủ sâu.
• Omega 3: Cần thiết cho sự phát triển não bộ và tâm trạng. Thiếu omega-3 có thể làm tăng lo âu và khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
• Vitamin D: Thiếu vitamin D không chỉ làm tăng nguy cơ còi xương mà còn có thể gây ra giấc ngủ không sâu và chậm mọc răng.
• Canxi: Cần thiết cho sự phát triển xương và răng, cũng như hỗ trợ ổn định giấc ngủ. Thiếu canxi có thể khiến trẻ thường xuyên giật mình và khó ngủ.

ĐỌC NGAY: Mất Ngủ Thiếu Vitamin Gì? Các Cách Bổ Sung Hiệu Quả Nhất

Trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc có sao không?

Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc. Tuy nhiên hầu hết các trường hợp đều không quá nghiêm trọng, chủ yếu do những nguyên nhân thông thường, có thể cải thiện nhanh bằng những biện pháp đơn giản.

Tuy nhiên phụ huynh cần tránh chủ quan. Bởi rối loạn giấc ngủ lâu ngày có thể khiến trẻ suy nhược, chậm lớn, ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí não.

Nếu giấc ngủ của trẻ bị ảnh hưởng do bệnh lý, hãy đưa trẻ thăm khám và điều trị bằng những phương pháp thích hợp (theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa).

Nên làm gì khi trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc?

Nhiều biện pháp giúp trẻ ngủ ngon và sâu giấc hơn, hạn chế tỉnh giấc và quấy khóc vào ban đêm. Dưới đây là những biện pháp tốt nhất:

1. Tập thói quen ngủ đúng giờ

Từ 6 – 8 tháng tuổi, bạn nên tập cho bé thói quen ngủ đúng giờ để hạn chế tình trạng ngủ không sâu giấc. Thiết lập thời gian ngủ cố định giúp trẻ hình thành đồng hồ sinh học, dễ dàng chìm vào giấc ngủ.

Theo các chuyên gia, trẻ 1 tuổi nên ngủ trước 21h (từ 20h – 21h) và thức dậy lúc 7h30 sáng hôm sau. Thói quen này đảm bảo chất lượng giấc ngủ, hỗ trợ sự phát triển toàn diện về thể chất và trí não.

Ngủ đủ giấc giúp trẻ cải thiện tâm trạng, tăng cường khả năng tập trung và học hỏi. Bên cạnh đó, giấc ngủ ngon còn giúp củng cố hệ miễn dịch, giảm nguy cơ ốm đau. Đảm bảo trẻ có một lịch trình ngủ hợp lý là chìa khóa để phát triển khỏe mạnh và hạnh phúc.

2. Tránh ngủ nhiều vào ban ngày

Từ 12 tháng tuổi trở lên, trẻ đã có sự ổn định về giấc ngủ. Trong đó trẻ có xu hướng ngủ suốt đêm và ngủ 1 giấc vào ban ngày.

Để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm, phụ huynh cần tránh cho bé ngủ quá nhiều vào ban ngày (không quá 2 tiếng/ ngày). Ngoài ra không nên cho trẻ ngủ quá trễ.

3. Tạo cảm giác thoải mái và an toàn cho trẻ

Trong khi ngủ, bạn cần tạo cho trẻ cảm giác thoải mái và an toàn. Điều này giúp hạn chế chứng rối loạn lo âu, giúp trẻ an tâm và ngủ ngon giấc hơn.

Để tạo cảm giác thoải mái và an toàn cho trẻ, bạn cần thực hiện một số điều đơn giản dưới đây:

• Mở đèn với ánh sáng nhẹ: Ánh sáng nhẹ có thể giúp mang đến cảm giác an toàn, trẻ an tâm hơn trong khi ngủ.
• Đặt thú bông vào chỗ ngủ của trẻ: Hãy đặt vào chỗ ngủ một chú gấu bông mà trẻ yêu thích. Điều này giúp trẻ có cảm giác thích thú và an tâm khi đi vào giấc ngủ.
• Dỗ dành trẻ: Ba mẹ nên thường xuyên dỗ dành và tạo cảm giác ấm áp cho trẻ khi đi ngủ. Cách này giúp phòng ngừa chứng rối loạn lo âu hiệu quả, trẻ nhanh chóng chìm vào giấc ngủ và ngủ sâu giấc hơn.

Xem ngay: 2 Cách Quấn Khăn Cho Bé Ngủ Ngon Đơn Giản, Dễ Thực Hiện

4. Tạo không gian ngủ thích hợp

Không gian ngủ thích hợp là một trong những yếu tố quan trọng để cải thiện chất lượng giấc ngủ cho trẻ. Những cách cải thiện không gian dưới đây có thể khắc phục trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc:

• Giữ không gian ngủ luôn yên tĩnh.
• Phòng ngủ có ánh sáng nhẹ vừa đủ giúp tăng cảm giác buồn ngủ, trẻ an tâm và nhanh chóng chìm vào giấc ngủ sâu.
• Thường xuyên vệ sinh phòng ngủ, giữ không gian ngủ luôn sạch sẽ.
• Giữ ẩm và nhiệt độ mát mẻ cho phòng ngủ (khoảng 27 – 28 độ C). Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra nên giữ nhiệt độ trong phòng tương thích với môi trường ngoài bởi điều này có thể gây ra tình trạng sốc nhiệt khi ra ngoài.
• Nên tắt những thiết bị ánh sáng trong phòng, đặc biệt là ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử. Từ 3 – 6 tháng tuổi, trẻ đã bắt đầu có phản ứng với ánh sáng. Chính vì vậy mà ánh sáng xanh từ những thiết bị điện tử (tivi, điện thoại, máy tính bảng…) sẽ gây ra cảm giác khó ngủ cho trẻ.

5. Bổ sung vi chất

Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc. Để khắc phục, phụ huynh nên cho trẻ bú sữa đều đặn và bổ sung đầy đủ dinh dưỡng vào chế độ ăn dặm.

Đặc biệt, cần tăng cường vitamin và khoáng chất từ rau, củ, quả, thịt, cá, tôm, trứng… Những thực phẩm này giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn. Tạo môi trường ngủ thoải mái và duy trì thói quen ngủ đúng giờ cũng rất quan trọng.

6. Giảm cẳng thẳng trước khi ngủ

Hãy giúp trẻ giảm căng thẳng trước khi đi ngủ. Nên kể chuyện, cho trẻ vận động thư giãn nhẹ nhàng. Đồng thời tạo cảm giác thoải mái, thư giãn và bình tĩnh cho trẻ trước khi đi ngủ. Điều này giúp giảm nồng độ hormone cortisol, tránh cortisol dư thừa dẫn đến căng thẳng và khó ngủ.

Phòng ngừa trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc

Một số biện pháp dưới đây có thể giúp phòng ngừa trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc:

• Xây dựng thói quen ngủ cho trẻ để thiết lập nhịp sinh học, giúp trẻ dễ dàng chìm vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.
• Giữ không gian yên tĩnh và nhiệt độ thích hợp. Ngoài ra nên thiết lập môi trường ngủ lý tưởng, tạo cảm giác an toàn cho trẻ.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ, điều trị những bệnh lý có khả năng gây khó chịu và rối loạn giấc ngủ cho trẻ.
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng từ chế độ ăn uống của trẻ, tránh cho trẻ cai sữa quá sớm.
• Thường xuyên thay tã lót và quần áo cho trẻ. Tránh tã lót ẩm ướt gây ngứa ngáy, khó chịu và làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
• Thường xuyên vỗ về và tạo cảm giác an tâm cho trẻ trong khi ngủ.

Trẻ 1 tuổi ngủ không sâu giấc do nhiều nguyên nhân, thường không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài có thể làm ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Vì vậy bạn nên tạo môi trường ngủ lý tưởng, thiết lập thói quen ngủ… để giúp trẻ ngủ ngon hơn.

THÔNG TIN HỮU ÍCH

• Hướng Dẫn 6 Món Ăn Trị Mất Ngủ Hiệu Quả Và Ngon Miệng
• Mách Bạn 6 Cách Massage Cho Trẻ Sơ Sinh Dễ Ngủ, Ngủ Sâu Giấc