Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Mất ngủ Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Dựa vào nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng, người bệnh sẽ được hướng dẫn các phương pháp điều trị mất ngủ ban đêm hiệu quả. Điều quan trọng là chuẩn bị thật tốt cho giấc ngủ, giữ tâm trạng thoải mái và tuân thủ chỉ định của bác sĩ.

2 nguyên tắc khi trị bệnh mất ngủ ban đêm

Trước khi tìm hiểu các phương pháp, bạn cần hiểu rõ về những nguyên tắc khi điều trị. Nắm được 2 nguyên tắc này sẽ giúp ích rất nhiều và tăng độ hiệu quả khi chữa trị mất ngủ.

Gạt bỏ nguyên nhân gây mất ngủ mỗi đêm

Nếu bạn bị mất ngủ vì những thông tin chủ quan như: tinh thần căng thẳng, mệt mỏi quá độ, sinh hoạt không khoa học hoặc sử dụng chất kích thích,… Thì bạn nên nhanh chóng khắc phục, điều chỉnh lại chế độ sống khoa học, hạn chế sử dụng chất kích thích.

Chuẩn bị mọi thứ thật tốt cho giấc ngủ

Để có một giấc ngủ sâu và nhanh chóng vào giấc. Bạn cần thiết kế một không gian nghỉ ngơi yên tĩnh, thoáng mát, sạch sẽ. Hình thành thói quen ngủ nghỉ khoa học và cố định. Nên đi ngủ vào 22h đêm và thức dậy 6h sáng. Tập thể dục mỗi sáng khoảng 30 – 60 phút để cơ thể luôn khỏe mạnh, tỉnh táo và tràn đầy năng lượng.

Trước khi đi ngủ, giữ cho tinh thần thoải mái bằng việc nghe nhạc, đọc sách, thư giãn,.. Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử có chất bức xạ như điện thoại, máy tính bảng. Việc sử dụng những thiết bị này khiến não phải làm việc căng thẳng, tập trung cao độ, khó đi vào giấc ngủ.

Trị mất ngủ ban đêm bằng thuốc Tây y

Dùng thuốc trị mất ngủ thường được chỉ định cho những người bị mất ngủ kinh niên hoặc kéo dài do căng thẳng quá mức, bệnh lý mãn tính… Dưới đây là những loại thường dùng:

Điều trị bằng thuốc Benzodiazepin cho người bị mất ngủ do các rối loạn tâm lý và thần kinh

Benzodiazepin: Thuốc tác động lên các tế bào thần kinh gây căng thẳng, lo lắng. Từ đó điều trị các rối loạn tâm lý và thần kinh gây mất ngủ kéo dài hoặc trầm trọng. Thông thường thuốc này chỉ được dùng trong thời gian ngắn.
Thuốc chống trầm cảm: Một số loại thuốc chống trầm cảm, như Trazodone, có thể được sử dụng để điều trị mất ngủ, đặc biệt là khi mất ngủ đi kèm với trạng thái tâm trạng không ổn định hoặc trầm cảm.
Thuốc chống histamine: Thuốc này cũng có thể được sử dụng để giảm các triệu chứng của mất ngủ, đặc biệt là khi cần một phương pháp đơn giản và tạm thời.
Melatonin: Thường dùng cho những người có chu kỳ giấc ngủ không đều.

Lưu ý: Trị mất ngủ bằng thuốc chỉ khi có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Trị mất ngủ ban đêm không dùng thuốc

Nếu tình trạng mất ngủ ở mức độ nhẹ và nguyên nhân không do bệnh lý, bác sĩ có thể hướng dẫn những phương pháp điều trị đơn giản, không dùng thuốc, bao gồm:

Châm cứu

Châm cứu là một phương pháp chữa bệnh theo y học cổ truyền. Phương pháp này tác động vào huyệt đạo bằng kim châm, giúp cơ thể được thả lỏng, giảm đau nhức. Song song với đó là cải thiện tình trạng mất ngủ, xua tan căng thẳng.

Tùy theo từng tình trạng bệnh, lương y sẽ có những phác đồ châm cứu khác nhau để điều trị mất ngủ. Thường tác động vào những huyệt sau: Huyết hải, Tam âm giao, Nội quan, Thần môn, Thái xung, Thái bạch, Nội quan, Tâm du, Cách du, Túc tam lý,…

Tắm nước ấm

Nước ấm sẽ giúp mạch máu giãn nở, lưu thông tốt, nhẹ người, thoải mái tinh thần và cải thiện giấc ngủ. Những điều cần lưu ý khi tắm bệnh nhân cần nắm rõ:

Không tắm quá khuya, sau 22h. Sau 22h người bệnh cần lên giường ngủ. Lúc này là khoảng thời gian chênh lệch nhiệt độ ngày đêm rõ nhất. Tắm khuya không những ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn dễ đột quỵ, viêm phổi. Thời gian tắm lý tưởng là trước hoặc sau bữa ăn 2 tiếng, khoảng 17h – 20h tối.
Nhiệt độ phòng nên để từ 25 – 28 độ. Phòng đóng kín cửa, tránh bị gió lùa sau khi tắm xong.
Nhiệt độ nước lý tưởng là từ 38 đến 44 độ.
Khi tắm, có thể kết hợp xông hơi với những mùi hương thư giãn như: tràm, sả, oải hương, chanh, gỗ mộc,..
Thời gian tắm không quá 20 phút.

Tắm nước ấm giúp mạch máu giãn nở, thoải mái tinh thần và cải thiện giấc ngủ

Chế độ ăn uống

Sử dụng những nhóm thực phẩm lành mạnh, có tác dụng cải thiện mất ngủ như: Chuối, cá, hạt sen, cải bó xôi, trứng,…

Hạn chế những loại thực phẩm có nhiều dầu mỡ, đồ chiên xào… đặc biệt là vào ban đêm. Nhóm thực phẩm này khiến dạ dày tiêu hóa lâu hơn, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Ngoài ra không nên ăn quá khuya, tốt nhất nên ăn trước khi đi ngủ tốt nhất 2 giờ. Tránh uống trà, cafe, rượu bia,… vào buổi chiều tối.

Ngồi thiền

Ngồi thiền giúp trị mất ngủ ban đêm do căng thẳng. Phương pháp này giúp não bộ được nghỉ ngơi, thư giãn, tĩnh tâm, điều hòa cơ thể, cải thiện giấc ngủ.

Những mẹo dân gian trị mất ngủ ban đêm

Các mẹo dân gian chủ yếu là lấy 1, 2 vị thuốc nổi bật từ những bài thuốc chữa mất ngủ để tạo thành. Chúng có thể giúp an thần và giảm triệu chứng mất ngủ ban đêm.

Gừng tươi

Gừng là được ví như “thảo dược bách bệnh” của các phương pháp dân gian. Từ đau mỏi, lạnh bụng, chống viêm, giảm cân, đặc biệt là hỗ trợ cải thiện giấc ngủ. Có 2 cách sử dụng gừng chữa mất ngủ gồm:

Dùng để ngâm chân: Gừng giã dập hoặc thái sợi mỏng, ngâm chân 30p mỗi ngày. Cách này giúp giữ ấm bàn chân, giảm mỏi cơ chân, máu huyết lưu thông tốt hơn. Mùi tinh dầu gừng tỏa ra cũng giúp giải cảm, tinh thần thoải mái.

Dùng làm nước uống: Cạo sạch vỏ, rửa sạch. Nấu theo công thức 150g gừng tươi, một thìa đường phèn (có thể không dùng) với 500ml đến 700ml nước. Uống vào buổi chiều và trưa để cải thiện giấc ngủ. Những người bị nóng trong lưu ý không nên sử dụng quá nhiều.

Cây xạ đen

Theo quan niệm của Đông y, cây xạ đen có tính hàn, công dụng giải độc tố trong cơ thể. Thảo dược cũng có tác dụng giảm đau, an thần, cải thiện vị giác và chữa mất ngủ rất hiệu quả.

Sử dụng 200g thân và lá khi còn tươi, làm sạch, đun với 500ml nước. Đợi nước sôi 20 phút, chắt lấy nước. Uống trước bữa ăn 20 đến 30 phút.

Tâm sen

Tâm sen chữa mất ngủ an toàn và hiệu quả. Theo y học cổ truyền, tâm sen có vị đắng, tính hàn, tác dụng an thần, chữa suy nhược cơ thể. Vị thuốc. Có 2 cách sử dụng:

Sấy khô, pha với nước nóng như hãm trà. Mỗi lần sử dụng từ 3 đến 5g.
Kết hợp với lá dâu tằm, lạc tiên và lá vông để hiệu quả cải thiện giấc ngủ tốt hơn. Phơi khô, sử dụng những nguyên liệu trên sắc uống như nước lọc hàng ngày.

Trên đây là những phương pháp trị mất ngủ ban đêm hiệu quả. Thường người bệnh sẽ được hướng dẫn điều trị không dùng thuốc và dùng thảo dược. Riêng những trường hợp nặng cần phải dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.