Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Nguyễn Tùng Lâm | Lĩnh vực khám chữa: Tai – Mũi – Họng Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hồ Chí Minh

Lưỡi là bộ phận cư trú rất nhiều vi khuẩn trong miệng bởi lượng đồ ăn thức uống khổng lồ hằng ngày ta tiêu thụ vào cơ thể tuy nhiên không phải ai cũng chú ý tới việc vệ sinh lưỡi. Hiện tượng bị lưỡi trắng và nhạt miệng khá phổ biến, gặp ở nhiều lứa tuổi. Vậy đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì? Điều trị như thế nào? Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây.

Lưỡi trắng và nhạt miệng là bệnh gì?

Lưỡi trắng là khái niệm dùng để chỉ bề mặt lưỡi chuyển màu trắng ta có thể quan sát được bằng mắt thường. Những mảng trắng đó có thể là tế bào chết, vi khuẩn hoặc nấm bám trên lưỡi. Hầu hết các trường hợp bị trắng lưỡi dẫn đến nhạt miệng đều là triệu chứng lành tính tuy nhiên nguyên nhân gây bệnh ở trẻ em và người lớn lại khác nhau.

Lưỡi trắng ở trẻ em

Do bệnh tưa lưỡi: Bệnh này khá phổ biến ở trẻ em, nguyên nhân là do hệ miễn dịch của bé còn non yếu chưa đủ sức chống trả lại vi khuẩn Candida. Cách nhận biết dễ dàng nhất là mẹ hãy lấy miếng vải xô mỏng lau lưỡi và miệng bé, nếu thấy lớp mủn trắng như bột xuất hiện trên bề mặt khăn thì khả năng lớn bé bị tưa lưỡi. Ngoài ra những bé bị nấm miệng sẽ hay quấy khóc và bỏ ăn, chị em cần quan sát và theo dõi để có nhận đính chính xác. Bệnh tưa lưỡi rất dễ điều trị bằng các loại thuốc bôi tại chỗ, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Do cặn sữa thừa: Em bé còn nhỏ, đặc biệt với những bé sơ sinh thì việc tiết nước bọt còn hạn chế, vì thế sau mỗi lần bé ti sữa sẽ còn đọng lại một chút trong khoang miệng tạo thành cặn trắng bám trên lưỡi. Mẹ chỉ cần chú ý dùng miếng gạc rơ lưỡi tẩm nước muối sinh lý vệ sinh miệng cho con hằng ngày theo hình tròn là được.

Lưỡi trắng ở người lớn

Do vệ sinh răng miệng kém

Biểu hiện cụ thể nhất là nhú lưỡi sẽ sưng lên và bị viêm, xuất hiện nhiều mảnh vụn thức ăn, vi trùng kẹt giữa các nhú này, lưỡi chuyển dần sang màu trắng trên bề mặt.

Do hút thuốc lá nhiều

Thuốc lá có mùi đặc trưng và ám vào miệng người hút rất lâu. Với những người nghiện thuốc lá lưỡi rất dễ bị nấm trắng, mùi thuốc lá nồng nặc cũng làm giảm khẩu vị khi thưởng thức các món ăn khác.

Uống quá nhiều rượu

Việc dùng quá nhiều chất kích thích như bia rượu hoặc ăn quá no vào buổi tối nhưng sáng lại để bụng rỗng cũng là có thể là nguyên nhân gây ra chứng rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, thực quản biểu hiện ra ngoài bằng việc lưỡi trắng và nhạt miệng.

Do thiếu hụt các loại vitamin

Nếu bạn thường xuyên bị trắng lưỡi và nhạt miệng đặc biệt vào mùa đông thì có thể đây là dấu hiệu của chứng thiếu hụt vitamin ( thường là vitamin B9, B12), dưỡng chất hoặc thiếu máu

Lười uống nước

Việc không cung cấp đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày có thể khiến cơ thể thiếu nước và biểu hiện ra ngoài bằng việc lưỡi trắng, hơi thở có mũi và nhạt miệng, ăn không ngon. Để khắc phục điều này vô cùng đơn giản, hãy cố gắng uống thêm nhiều nước nhưng nên chia làm nhiều lần uống trong ngày, không uống quá nhiều nước một lần.

Uống đủ nước và chải lưỡi thường xuyên sẽ giúp bạn loại bỏ hôi miệng, lưỡi trắng

Mắc chứng khô miệng do thở bằng miệng hoặc ngủ mở miệng

Khi mở miệng trong thời gian dài lượng lớn không khí xâm nhập vào miệng sẽ khiến miệng khô, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây bệnh.

Người đang mang niềng răng hoặc làm răng giả

Niềng răng hoặc làm răng giả đôi khi sẽ gây khó khăn cho bạn trong quá trình vệ sinh răng miệng. Các cặn thức ăn li ti sót lại sẽ khiến vi khuẩn vi trùng lâu ngày sẽ khiến hơi thở có mùi và rêu trắng ở lưỡi.

Bệnh liken phẳng ở miệng

Liken phẳng có triệu chứng là các mảng da trắng, dày xuất hiện trong miệng và lưỡi đi kèm lở loét, đau nhức má và nướu.

Tác dụng phụ của thuốc

Theo ghi nhận thực tế, người dùng nhiều thuốc kháng sinh, thuốc động kinh hoặc đang trong quá trình xạ trị chữa ung thư miệng sẽ dễ bị nấm trắng và có mùi hôi hơn những người bình thường.

Xem thêm: Triệu chứng lưỡi trắng có mùi hôi và cách chữa hiệu quả

Cách khắc phục hiện tượng lưỡi trắng và nhạt miệng

Như đã nói ở trên, đa phần hiện tượng lưỡi trắng sẽ tự động biến mất nếu chúng ta xây dựng lại thói quen vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đúng cách, chải răng, chải lưỡi hằng ngày. Nếu muốn lưỡi trắng nhanh chóng biến mất bạn có thể áp dụng một số cách điều trị sau:

Điều trị tại nhà

Ngậm nước muối ấm

Bạn có thể tự pha nước muối hoặc mua sẵn chai nước muối sinh lý ngoài hiệu thuốc để ngậm hằng ngày, mỗi ngày ngậm 2 – 3 lần, cố gắng giữ nước muối trong miệng lâu nhất có thể.

Dùng nước cốt chanh trộn banking soda

Trộn hai nguyên liệu này với tỉ lệ 1:1 sau đó dùng miếng vải mỏng thấm dung dịch chà xát nhẹ nhàng lên bề mặt lưỡi mỗi ngày 2 lần sáng và tối sau mỗi bữa ăn.

Nước cốt chanh trộn banking soda giúp khử mảng trắng trên lưỡi khá hiệu quả

Dùng tinh bột nghệ

Nhờ tính kháng nấm, kháng khuẩn mà tinh bột nghệ rất có hiệu quả trong việc làm giảm bớt các nốt trắng trên lưỡi. Vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần lấy một chút tinh bột nghệ thoa lên lưỡi rồi súc miệng lại bằng nước ấm.

Ngậm nha đam

Nha đam tươi bạn cắt bỏ phần lá và gai xương hai bên, tách lấy phần thịt rồi ép lấy nước mang ngậm hằng ngày. Các tinh chất trong nha đam sẽ giúp chống viêm,khử mùi hôi và giảm mảng trắng trong miệng.

Điều trị chuyên khoa

Nếu bạn bị lưỡi trắng và nhạt miệng do bệnh liken phẳng thì sẽ được bác sĩ chỉ định loại thuốc xịt steroid vài ngày là khỏi.
Nếu bị trắng miệng do nấm thì cần xác định cụ thể đó là loại nấm gì sau đó sẽ được kê các gel bôi hoặc viên ngậm để điều trị.

Trên đây là những nguyên nhân chính khiến bạn bị lưỡi trắng và nhạt miệng cũng như cách khắc phục nhanh nhất. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong việc đẩy lùi triệu chứng khó chịu này.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh.