Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Thoái hóa khớp Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Thoái hóa khớp nên ăn gì, kiêng ăn gì là câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc. Bởi nguồn dinh dưỡng được dung nạp vào cơ thể hàng ngày có thể kiểm soát các triệu chứng, làm giảm tiến triển của bệnh.

Mọi người cần nắm rõ thoái hóa khớp nên ăn gì, không nên ăn gì để hỗ trợ điều trị

Vai trò của chế độ ăn uống với người bị thoái hóa khớp

Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong việc quản lý và giảm triệu chứng của người bị thoái hóa khớp. Dưới đây là những lợi ích khi có chế độ ăn uống phù hợp:

Giảm cân: Nếu người đó bị thừa cân hoặc béo phì, việc giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên các khớp, làm giảm đau và cải thiện sự di chuyển.
Chống vi khuẩn và viêm: Chế độ ăn uống giàu chất kháng khuẩn và chống viêm như omega-3 (từ cá hồi, cá ngừ, hạt lanh, dầu hướng dương), curcumin (từ nghệ), và chất chống oxy hóa từ các loại rau củ quả có thể giúp giảm viêm và đau do bệnh thoái hóa khớp.
Cân đối protein: Protein là thành phần quan trọng giúp tái tạo và sửa chữa mô, nhưng nên ưu tiên protein từ các nguồn không chứa chất béo bão hòa và cholesterol cao, như thịt gà không da, cá, đậu, hạt và sữa chua.
Giảm đường và carb: Một số nghiên cứu cho thấy rằng giảm lượng đường và carb có thể giúp giảm viêm và đau. Chọn các loại carb phức tạp như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ quả và giảm đường thêm trong thực phẩm chế biến.
Duy trì sức khỏe xương khớp: Các loại vitamin và khoáng chất như vitamin C, D, và canxi có thể giúp duy trì sức khỏe của xương và khớp, làm chậm quá trình thoái hóa.
Tăng độ ẩm: Uống đủ nước hàng ngày để duy trì độ ẩm cho cơ thể và giảm ma sát giữa các khớp.

Lưu ý người bệnh cần ăn đủ lượng thức ăn từ mọi nhóm thực phẩm để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Ngoài ra nên tham khảo ý kiến chuyên gia để được hướng dẫn một chế độ ăn uống phù hợp nhất.

Thoái hóa khớp nên ăn gì tốt nhất?

Những loại thực phẩm tốt nhất cho người bị thoái hóa khớp gồm:

Nhóm thực phẩm giàu omega-3

Omega-3 có khả năng ức chế các chất gây viêm, giảm đau, mang lại tác dụng tích cực với bệnh nhân xương khớp, thoái hóa. Bên cạnh đó loại axit béo này còn rất tốt cho cơ thể, giúp cải thiện giấc ngủ, tăng cường thị lực, tốt cho não và cải thiện các chứng bệnh về thần kinh…

Tăng cường ăn cá biển để bổ sung omega-3

Thực phẩm nên bổ sung:

Các loại cá như cá thu, cá ngừ, cá bơn, cá mòi…
Một số loại hạt như hạt chia, đậu nành, hạt lanh…
Dầu thực vật như dầu hạt lanh, dầu hạt cải, dầu oliu…

Các loại rau củ

Rau củ là nhóm thực phẩm không thể bỏ qua khi có thắc mắc thoái hóa khớp nên ăn gì tốt nhất. Bởi chúng chứa hàm lượng lớn vitamin, chất xơ cùng các khoáng chất cần thiết khác cho cơ thể, giúp hỗ trợ quá trình phục hồi xương khớp bị thoái hóa, tổn thương. Đồng thời bổ sung rau củ quả cũng tăng cường thể trạng, sức đề kháng để phòng tránh bệnh.

Thực phẩm nên bổ sung:

Rau có màu xanh đậm: Rau diếp cá, cải xoăn, rau ngót, cải ngọt… Tác dụng tăng cường sự dẻo dai, làm chậm quá trình thoái hóa.
Rau củ có màu cam: Bí ngô, cà rốt, khoai lang… giúp phục hồi tổn thương, giảm đau nhức, tăng sản sinh collagen làm chậm quá trình thoái hóa.
Súp lơ xanh: Loại rau này chứa Sulforaphane giúp giảm đau, kiểm soát quá trình gây viêm, ức chế thoái hóa khớp.
Quả bơ: Đây là loại quả rất tốt cho bệnh nhân thoái hóa khớp nhờ tác dụng sửa chữa, bảo vệ khớp, đồng thời ngăn ngừa quá trình thoái hóa tại sụn.

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Nhóm thực phẩm Beta caroten

Đây là hoạt chất có tác dụng chống oxy hóa, cải thiện hệ miễn dịch, chống lại sự tấn công của các gốc tự do, bảo vệ xương khớp và mô cơ. Chính vì vậy nhóm thực phẩm này được khuyên dùng cho bệnh nhân gặp vấn đề về xương khớp, huyết áp, các bệnh lý về xơ nang…

Thực phẩm nên bổ sung: Củ cải, quả anh đào, đu đủ, xoài, đậu Hà Lan…

Nhóm thực phẩm giàu canxi

Thiếu canxi chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về xương khớp. Chính vì vậy khi không biết thoái hóa xương khớp nên ăn gì mọi người cần xem xét, bổ sung đủ lượng canxi mỗi ngày. Điều này có thể hỗ trợ cải thiện bệnh, phục hồi tế bào sụn khớp bị tổn thương cũng như ức chế quá trình lão hóa.

Bổ sung canxi cho người bị thoái hóa sụn khớp

Thực phẩm cần bổ sung:

Sữa và các chế phẩm từ sữa (phomai, váng sữa, sữa chua…)
Một số loại đậu: đậu đen, đậu xanh, đậu nành…
Các loại hạt: Hạt hướng dương, hạnh nhân, yến mạch…

ĐỌC NGAY: Bị Thoái Hoá Khớp Nên Uống Canxi Không? Bác Sĩ Chia Sẻ

Thực phẩm giàu vitamin C

Theo các nghiên cứu, vitamin C vô cùng tốt cho sức khỏe con người nhưng cần bổ sung với lượng vừa đủ, tránh ăn quá nhiều hoặc để thiếu hụt. Với bệnh nhân thoái hóa khớp, vitamin C giúp tái tạo tế bào mô, sụn khớp, giảm viêm, chống oxy hóa, tăng cường miễn dịch giúp quá trình phục hồi diễn ra nhanh hơn.

Thực phẩm cần bổ sung:

Các loại quả có múi: cam, bưởi, quýt…
Ớt chuông đỏ, ớt chuông xanh…
Thực phẩm khác như đu đủ, ổi, súp lơ, kiwi, dâu tây…

Thực phẩm giàu vitamin D tốt cho người bị thoái hóa khớp

Cùng với canxi, vitamin D đóng vai trò vô cùng quan trọng với việc hình thành, phục hồi xương khớp. Chính vì vậy khi bị thoái hóa, chuyên gia sẽ khuyến khích bệnh nhân tăng cường vitamin D để ngăn ngừa tổn thương, hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp. Ngoài việc tắm nắng, người bệnh nên bổ sung qua đồ ăn.

Thực phẩm nên bổ sung:

Trứng gà, cá biển, hàu…
Ngũ cốc
Sữa và các chế phẩm từ sữa

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Các loại nấm

Bệnh nhân bị thoái hóa xương khớp nên tăng cường ăn nấm. Vì đây là loại thực phẩm giàu vitamin D, giúp chống viêm, giảm đau nhức và co cứng, cải thiện khả năng vận động… Bên cạnh đó nấm còn ức chế quá trình thoái hóa, tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, tim mạch…

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Nấm là thực phẩm được khuyên dùng

Thực phẩm nên bổ sung:

Nấm hương: Giàu vitamin K,C giảm viêm đau, giúp xương chắc khỏe, chóng tê bại chân tay.
Nấm Lim xanh: Chứa Polysaccharide cùng vô số dưỡng chất khác giúp ngăn chặn sự hình thành của các gốc tự do, làm lành tổn thương, làm chậm quá trình lão hóa…
Mộc nhĩ: Làm chậm quá trình thoái hóa, ngừa bệnh huyết áp, xơ vữa động mạch.

Các loại gia vị

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Bạn có thể bổ sung thêm các loại gia vị vào bữa ăn. Bởi chúng chứa chất kháng viêm, giảm đau, làm lành tổn thương tại sụn khớp nhanh chóng.

Thực phẩm nên bổ sung:

Gừng: Chứa hoạt chất chống viêm, làm chậm quá trình thoái hóa, giảm đau và cải thiện vận động.
Tỏi: Giúp chống lại tác enzym làm tổn thương, hư hại cho sụn khớp, đồng thời kiểm soát cơn đau, viêm nhiễm hiệu quả.
Hành tây: Hợp chất sulphur trong loại củ gia vị này giúp ức chế enzym gây đau, đồng thời giảm tình trạng viêm sưng khớp do thoái hóa gây ra.

Các loại quả mọng

Trong những loại quả này thường chứa hàm lượng lớn vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa… Tác dụng làm chậm quá trình thoái hóa, lão hóa xương khớp, tăng cường phục hồi, giảm viêm đau hiệu quả.

Bên cạnh đó, thường xuyên ăn những loại quả mọng còn giúp tăng cường sức đề kháng, hoạt động của tim mạch và cải thiện làn da. Thực phẩm cần bổ sung: Quả mâm xôi, việt quất, dâu tây, nho…

Quả mọng giúp ngăn ngừa hư hại tại sụn khớp

Ngũ cốc

Thêm một nhóm thực phẩm người bị thoái hóa khớp nên ăn chính là ngũ cốc. Nhiều nghiên cứu cho thấy thành phần dinh dưỡng lớn trong loại thực phẩm này giúp tăng cường sức đề kháng, làm chậm quá trình oxy hóa, cản trở sự hình thành của các gốc tự do. Nhờ đó giảm thiểu tối đa các ảnh hưởng xấu đến khớp xương, làm chậm lão hóa.

Thực phẩm cần bổ sung: gạo lứt, lúa mạch đen, yến mạch, các loại đậu…

HỮU ÍCH: 7 Cách Chữa Thoái Hoá Khớp Bằng Gạo Lứt Cực Hay

Các món ăn chữa thoái hóa khớp tốt nhất cho bạn

Nhiều món ăn dễ chế biến, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao hỗ trợ quá trình phục hồi xương khớp bị thoái hóa. Bạn có thể tham khảo đa dạng thực đơn mỗi ngày để sớm kiểm soát được các triệu chứng bệnh.

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Nấm hương xào cải thìa

Chuẩn bị: Cải bẹ, nấm hương, tỏi, xì dầu

Cách thực hiện:

Nấm hương cho vào bát nước ấm ngâm cho nở; cải bẹ rửa sạch, tỏi bóc vỏ đập dập băm nhỏ.
Cho cải bẹ vào luộc xơ 1-2 phút.
Cho dầu ăn vào chảo, phi thơm tỏi thêm rau, nấm hương, xì dầu vào đảo đều tay (để lửa lớn) chín thì tắt bếp.

Canh bí hầm xương

Chuẩn bị: 500gr bí xanh, 300gr xương sườn lợn

Thực hiện:

Xương đem rửa sạch chặt miếng, bí gọt vỏ rửa thái miếng vừa ăn.
Lấy xương đi hầm đến khi thịt mềm cho bí vào nêm gia vị vừa ăn đợi khoảng vài phút rồi tắt bếp.

Thoái hóa khớp nên ăn gì? Bí hầm xương là món ăn rất tốt

Canh mướp đậu hũ

Chuẩn bị: Đậu phụ và mướp hương mỗi loại 250gr, thêm ít tỏi, hành lá và nhánh gừng.

Thực hiện:

Mướp gọt vỏ, rửa sạch thái miếng vừa ăn; đậu cắt miếng vuông nhỏ.
Phi thơm tỏi, cho mướp vào xào sơ thêm nước đun sôi.
Thêm đậu vào nấu và nêm gia vị cho vừa ăn.
Khi canh chín cho gừng thái sợi và hành cắt nhỏ vào, tắt bếp.

Người bị thoái hóa khớp kiêng ăn gì tránh bệnh tiến triển?

Không chỉ chú trọng tìm hiểu thoái hóa khớp nên ăn gì, hãy xem chú ý thêm những thực phẩm cần kiêng, bao gồm:

Hạn chế ăn các loại thịt đỏ

Thịt đỏ chứa rất nhiều dinh dưỡng đặc biệt là đạm. Những người bình thường có thể ăn mỗi ngày với lượng vừa đủ để phát triển cơ bắp, tăng cường sức khỏe.

Tuy nhiên với bệnh nhân thoái hóa khớp việc ăn quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ bị viêm đau thậm chí là khiến bệnh thêm trầm trọng. Chính bởi vậy chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên giảm tiêu thụ thịt đỏ trong các bữa ăn. Các loại thịt đỏ cần kiêng gồm: thịt bò, thịt dê, thịt cừu, thịt ngựa…

Giảm lượng thịt đỏ mỗi ngày để tránh viêm đau

Đồ ăn, đồ uống nhiều carbohydrate và chất ngọt

Thoái hóa khớp kiêng ăn gì? Thực phẩm chứa đường, carbohydrate chính là đáp án. Bởi các nghiên cứu cho thấy chúng có khả năng kích thích hoạt động giải gióng cytokine, tăng cảm giác đau nhức, viêm tại khớp xương bị thoái hóa. Đồng thời ăn nhiều thực phẩm này dễ bị thừa cân béo phì gia tăng áp lực cho khớp.

Đồ ăn, đồ uống cần kiêng gồm: kẹo, bánh, cà phê, nước có ga…

Thức ăn mặn không tốt cho người bị thoái hóa khớp

Việc ăn mặn thường xuyên sẽ khiến các khoáng chất, canxi bị hao hụt do quá trình bài tiết. Khi đó mật độ xương giảm càng khiến tình trạng thoái hóa thêm trầm trọng. Vì vậy bệnh nhân nên hạn chế lượng muối, tốt nhất hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để cân đối mỗi ngày.

Các đồ mặn như muối, mắm, đồ khô…

Đồ ăn nhiều dầu mỡ

Nếu bạn không muốn tình trạng thoái hóa diễn ra nhanh không kiểm soát thì hãy tránh xa đồ ăn nhiều dầu mỡ. Bởi chúng có thể lắng đọng tại các sụn khớp lâu ngày gây xơ hóa, khiến tình trạng viêm gia tăng và quá trình vận động khớp khó khăn hơn.

Bên cạnh đó, ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên xào dễ gây tăng cân, tăng áp lực cho khớp, tăng cholesterol xấu trong máu dẫn đến các bệnh như cao huyết áp và xơ vữa động mạch…

Đồ dầu mỡ chính là kẻ thù khiến tình trạng đau nhức, hư hỏng khớp nghiêm trọng hơn

Các loại thực phẩm chứa chất bảo quản

Việc thường xuyên dung nạp các loại đồ ăn đóng hộp, chế biến sẵn khiến các triệu chứng đau nhức, viêm và giảm mật độ xương gia tăng. Ngoài ra chúng còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng.

Các thực phẩm cần kiêng: Xúc xích, thịt hộp, cá hộp, thịt nguội…

Các chất kích thích, rượu bia

Trên thực tế đây là nhóm đồ uống được liệt kê cần tránh xa với tất cả mọi người, không riêng bệnh nhân thoái hóa khớp. Bởi chúng chứa nhiều chất gây tác động tiêu cực đến sức khỏe, ảnh hưởng đến hệ thống xương khớp.

Các loại đồ uống này khiến mao mạch nuôi dưỡng khớp bị trì trệ, khớp lão hóa, hư hại nhanh chóng và làm nặng nề hơn các triệu chứng bệnh.

Thoái hóa khớp kiêng ăn gì? Dầu ngô và dầu cọ

Sử dụng dầu thực vật tốt cho bệnh nhân thoái hóa khớp, tuy nhiên dầu ngô và dầu cọ lại không nằm trong danh sách đó. Bởi chúng chứa hàm lượng lớn omega-6 việc tiêu thụ quá nhiều có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các khớp xương, khiến tình trạng viêm đau, thoái hóa nặng nề hơn.

Lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người thoái hóa khớp

Khi đã nắm được danh sách thực phẩm nên ăn, nên kiêng khi bị thoái hóa khớp người bệnh cần xây dựng, lên kế hoạch để bổ sung đúng cách. Sau đây là một vài lưu ý mọi người nên biết:

Người bệnh nên cân đối dinh dưỡng hàng ngày để giúp hỗ trợ điều trị bệnh

Không kiêng khem, khắt khe quá mức
Giảm lượng thức ăn dung nạp vào cơ thể mỗi ngày với người béo phì
Thay đổi các thói quen sinh hoạt xấu như ngồi xổm, mang vác vật nặng….
Tập luyện thể dục thể thao điều độ mỗi ngày.
Thăm khám và áp dụng phác đồ điều trị thoái hóa khớp theo chỉ định của bác sĩ.

Thoái hóa khớp nên ăn gì, kiêng ăn gì? Chắc hẳn bạn đã tìm ra đáp án trong bài viết. Những thông tin này chỉ mang tính tham khảo, do đó bạn hãy tìm gặp trực tiếp chuyên gia để được tư vấn chi tiết, lên thực đơn khoa học cũng như có phương pháp điều trị phù hợp.