Viêm Bao Gân Gấp Ngón Tay

Viêm bao gân gấp ngón tay (ngón tay cò súng) là một bệnh lý thường gặp, thể hiện cho tình trạng viêm sưng tại lớp vỏ bọc của gân gấp ngón tay, còn được gọi là bao gân. Tình trạng này khiến gân không thể trượt qua vỏ bọc một cách trơn tru, giảm chuyển động và gây đau đớn.

Do sưng tấy nghiêm trọng, gân có thể mắc kẹt tại vị trí ảnh hưởng. Điều này khiến ngón tay bị khóa ở tư thế uốn cong, sau đó đột ngột bật ra.

Viêm bao gân gấp ngón tay thường xảy ra ở ngón trỏ và ngón giữa nhưng cũng có thể xảy ra ở những ngón tay khác. Tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến nhiều ngón tay cùng một lúc và cả bên tay.

Viêm bao gân gấp ngón tay được phân loại dựa trên mức độ nghiêm trọng.

• Độ I: Đây là giai đoạn nhẹ nhất của bệnh. Người bệnh cảm thấy đau ở gốc ngón tay nhưng gần như không ảnh hưởng đến chuyển động.
• Độ II: Viêm bao gân gấp ngón tay độ II là mức độ trung bình của bệnh. Trong đó ngón tay bị giữ lại ở tư thế uốn cong, có thể đột ngột bật ra hoặc không thể tự duỗi thẳng được, cần sự trợ giúp của các ngón khác.
• Độ III: Ngón tay bị kẹt ở tư thế uốn cong và không thể duỗi thẳng ra. Đây là mức độ nặng nhất của bệnh cần phẫu thuật để điều trị.

Viêm bao gân gấp ngón tay xảy ra khi bao gân của ngón tay bị kích thích và sưng lên. Điều này khiến gân khó trượt qua vỏ bọc hơn. Hầu hết mọi người không biết được lí do dẫn đến sự kích thích và sưng lên của bao gân.

Tuy nhiên lặp đi lặp lại một vài chuyển động mạnh hoặc nắm chặt trong thời gian dài có thể dẫn đến viêm bao gân gấp ngón tay. Chuyển động liên tục làm tăng áp lực lên gân gấp, khiến gân và bao gân ma sát nhiều lần dẫn đến kích ứng hoặc tổn thương. Từ đó gây ra tình trạng viêm đau và hạn chế chuyển động.

Ngoài ra sự kích thích qua lại liên tục có thể khiến mô nhỏ hình thành trên gân, được gọi là nốt sần. Khối u này khiến gân gấp ngón tay khó lướt trơn tru hơn.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ:

• Chấn thương: Chấn thương làm tăng nguy cơ viêm bao gân gấp ngón tay. Té ngã hoặc một cú va chạm trực tiếp có thể kích thích hoặc gây tổn thương cho gân gấp ngón tay.
• Nghề nghiệp và sở thích: Viêm bao gân gấp ngón tay thường gặp ở những người có công việc hoặc sở thích cần nắm chặt trong thời gian dài hoặc lặp đi lặp lại. Chẳng hạn như quần vợt, bóng vợt, bóng ném...
• Một số vấn đề sức khỏe: Nguy cơ phát triển ngón tay cò súng cao hơn ở những người có các tình trạng sức khỏe sau:
  • Viêm khớp dạng thấp
  • Viêm xương khớp
  • Tiểu đường
  • Bệnh gút
  • Bệnh tuyến giáp
• Giới tính: Nữ giới có nhiều nguy cơ hơn so với nam.
• Tuổi tác: Bệnh thường phát triển ở những người trên 50 tuổi.

Viêm bao gân gấp ngón tay có các triệu chứng bắt đầu từ từ, tiến triển từ nhẹ đến nặng, bao gồm:

• Cứng ngón tay, thường nghiêm trọng hơn vào buổi sáng
• Đau và sưng trong lòng bàn tay hoặc gốc ngón tay bị ảnh hưởng
• Có cảm giác nhấp hoặc bật khi ngón tay di chuyển
• Ngón tay bị bắt hoặc khóa ở vị trí uốn cong, sau đó đột nhiên bật thẳng
• Ngón tay bị khóa ở vị trí uốn cong.

Trong quá trình thăm khám, bác sĩ kiểm tra kỹ lưỡng ngón tay ảnh hưởng, vùng đau, sau đó yêu cầu uốn cong hoặc duỗi thẳng các ngón tay. Điều này giúp phát hiện dấu hiệu khóa tay, đánh giá mức độ đau và khả năng chuyển động trơn tru.

Ngoài ra người bệnh có thể được hỏi về bệnh sử, những tư thế và chuyển động có thể gây đau. Bệnh nhân thường không cần thực hiện bất kỳ xét nghiệm đặc biệt nào. Nhưng nếu cầu thiết, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang để chụp ảnh xương và siêu âm để kiểm tra mô mềm.

Viêm bao gân gấp ngón tay không thể tự lành, cần được điều trị để cải thiện tình trạng. Những phương pháp điều trị không phẫu thuật thường mang đến hiệu quả cao, cần từ vài tuần đến vài tháng để ngón tay ảnh hưởng có thể phục hồi chức năng bình thường.

Khi không được điều trị, ngón tay cò súng có thể làm hạn chế hoặc gây khó khăn trong một số hoạt động như cài nút áo, cầm nắm, tra chìa khóa và gõ phím. Ở những trường hợp nặng, ngón tay bị khóa ở vị trí uốn cong và gây dị tật.

Phương pháp điều trị được chỉ định dựa trên mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và ngón tay nào bị ảnh hưởng, có thể bao gồm điều trị bảo tồn hoặc phẫu thuật.

1. Điều trị không phẫu thuật

Hầu hết mọi người có thể chữa khỏi ngón tay cò súng và phục hồi chức năng sau vài tuần đến vài tháng mà không cần phẫu thuật. Dưới đây là những phương pháp thường được áp dụng.

• Nghỉ ngơi: Dành thời gian nghỉ ngơi, tránh nắm chặt trong thời gian dài, không lặp đi lặp lại chuyển động có thể gây căng thẳng hoặc đau. Điều này giúp gân có thời gian lành lại và phục hồi chức năng.
• Nẹp: Khi bị viêm bao gân gấp ngón tay, bệnh nhân thường được yêu cầu sử dụng nẹp có thể tháo rời. Thiết bị này giúp giữ cố định ngón tay bị đau ở vị trí thoải mái. Đồng thời giúp ngón tay duỗi trở lại vị trí thông thường.
• Bài tập: Người bệnh thường được yêu cầu thực hiện các bài tập kéo giãn tại nhà. Những bài tập này giúp thư giãn và giảm đau tại ngón tay ảnh hưởng, lấy lại sự linh hoạt cho gân. Sau một thời gian luyện tập, ngón tay có thể phục hồi chức năng bình thường.
• Thuốc: Để giảm viêm sưng và đau, bác sĩ thường kê đơn các loại thuốc sau:
  • Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Ibuprofen và Naproxen là những loại NSAID thường được chỉ định. Những loại thuốc này có tác dụng giảm sưng và đau hiệu quả.
  • Tiêm Corticosteroid: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống viêm Corticosteroid cho trường hợp bị viêm và đau nặng. Thuốc có tác dụng ngăn ngừa và trị viêm, giảm sưng và đau hiệu quả. Corticosteroid được tiêm trực tiếp vào gân ảnh hưởng, tiêm 1 mũi duy nhất hoặc có thể nhắc lại sau vài tháng. Thuốc này thường mang đến hiệu quả điều trị nhanh chóng.

2. Phẫu thuật

Phẫu thuật được thực hiện nếu phương pháp điều trị khác không giúp cắt giảm các triệu chứng. Phương pháp này thường bao gồm kỹ thuật giải phóng ngón tay cò súng, giúp ngón tay ảnh hưởng có thể chuyển động trơn tru hơn.

Khi thực hiện, bác sĩ tiến hành gây tê cục bộ quanh ngón tay ảnh hưởng. Sau đó tạo một vết cắt nhỏ trên vỏ bọc quanh gân. Điều này giúp gân có nhiều không gian hơn để di chuyển trong bao gân, giải phóng ngón tay cò súng.

Sau phẫu thuật, người bệnh có thể về trong ngày. Bác sĩ có thể hướng dẫn dùng thuốc và nghỉ ngơi để thúc đẩy quá trình phục hồi.

Không lạm dụng ngón tay và bàn tay là cách tốt nhất để phòng ngừa viêm bao gân gấp ngón tay. Cụ thể:

• Không lặp đi lặp lại một vài chuyển động hoặc nắm chặt trong thời gian dài.
• Nếu có công việc hoặc sở thích cần lặp đi lặp lại một vài chuyển động, hãy thường xuyên nghỉ giải lao. Ngoài ra nên nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể (bao gồm cả gân) có thời gian phục hồi, ngăn các kích thích dẫn đến viêm bao gân gấp ngón tay.
• Tìm hiểu, thực hành những tư thế và kỹ thuật thích hợp cho mọi hoạt động, công việc và thể thao.
• Sử dụng những dụng cụ hỗ trợ thích hợp cho các môn thể thao. Điều này giúp giảm nguy cơ chấn thương và viêm bao gân.
• Luyện tập với cường độ thích hợp, thận trọng khi tham gia vào những hoạt động hoặc bài tập mới để tránh chấn thương.
• Thường xuyên thực hiện các bài tập cho bàn tay và ngón tay, kéo giãn nhẹ nhàng để tăng sự linh hoạt cho các gân và xương khớp.

1. Điều gì khiến tôi bị viêm bao gân gấp ngón tay?

2. Tôi cần điều trị bằng phương pháp nào?

3. Mất bao lâu để điều trị ngón tay lò xo?

4. Có khả năng phục hồi hoàn toàn hay không?

5. Tôi có cần phẫu thuật không? Lợi ích và rủi ro là gì?

6. Những bài tập nào giúp tôi lấy lại chức năng?

7. Tôi nên làm gì để ngăn ngừa tái phát trong tương lai?

Viêm bao gân gấp ngón tay chủ yếu do lạm dụng bàn tay và ngón tay, lặp đi lặp lại một vài chuyển động hoặc nắm bắt. Người bệnh thường được điều trị bằng phương pháp bảo tồn, có thể phục hồi sau vài tuần đến vài tháng.