Nổi Mề Đay: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu, Cách Điều Trị

TỔNG QUAN VỀ BỆNH Nổi Mề Đay

Nổi mề đay là một trong những bệnh về da phổ biến hiện nay, xuất hiện nhiều vào những ngày thời tiết nắng nóng. Vậy làm thế nào để xử lý hiệu quả tình trạng này, ngăn ngừa biến chứng? Dành 3 phút đọc bài viết này, các bạn sẽ có được câu trả lời.

Nổi mề đay là gì?

Bệnh nổi mề đay hay mày đay là hiện tượng phát ban da, gây nổi mẩn đỏ và ngứa. Hình thành khi cơ thể sản sinh nhiều histamin, bradykinin, kallikrein cùng với đó là lượng lớn chất hoạt hóa thành mạch.

Dựa vào mức độ nổi mề đay ở mỗi người, chuyên gia chia bệnh thành các dạng chính là:

Nổi mề đay cấp tính: Các nốt sẩn ngứa trên da xuất hiện sau đó biến mất trong vòng 1 tháng 2 tuần. Bệnh xuất hiện một cách đột ngột và cải thiện mà không cần điều trị chuyên sâu. Các tổn thương phù nề trên da cũng thuyên giảm không để lại sẹo.
Nổi mề đay mãn tính: Bệnh kéo dài dai dẳng, so với mề đay cấp tính, thời gian nổi mề đay mãn tính trên 1 tháng 2 tuần. Mỗi đợt bùng phát ngắt quãng chia thành từng giai đoạn. Nếu tổn thương da không được kiểm soát, chăm sóc đúng cách có thể phát sinh biến chứng.
Nổi mề đay vật lý: Da nổi mẩn đỏ do ảnh hưởng từ các tác nhân vật lý bên ngoài như môi trường, đổ mồ hôi, thời tiết nắng nóng. Vùng da bị kích ứng xuất hiện các nốt mẩn đỏ, không lan rộng. Thông thường dạng mề đay vật lý sẽ biến mất sau 60 phút.
Nổi mề đay da vẽ nổi: Trên da xuất hiện các vết nổi rõ tương ứng với tác động vật lý trên da như cào gãi, cành cây va quệt,...

Có người chỉ bị nổi mề đay ở một bộ phận trên cơ thể như tay, chân, mặt, bụng, lưng,... nhưng nhiều trường hợp nổi khắp người. Mặc dù không phải chứng bệnh quá nguy hiểm, tuy nhiên bệnh nhân không nên chủ quan, cần thăm khám sớm nếu triệu chứng của bệnh kéo dài, tái phát liên tục.

Nguyên nhân gây nổi mề đay

Có rất nhiều nguyên nhân gây dị ứng nổi mề đay, điển hình là:

Cơ địa nhạy cảm, dễ dị ứng

Nhiều người có cơ địa, làn da nhạy cảm dễ dị ứng thì chỉ cần tiếp xúc với lông động vật, côn trùng, phấn hoa hoặc dùng phải loại mỹ phẩm, nước hoa, sữa tắm,... không phù hợp cũng khiến da nổi mề đay, mẩn ngứa.

Sử dụng nhiều thuốc tây, thuốc bổ

Việc sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc huyết áp hoặc các loại thuốc bổ (thường ở trường hợp mẹ bầu) sẽ khiến cơ thể dễ phát sinh các phản ứng gây nổi mẩn ngứa, mề đay trên da.

Do thay đổi thời tiết

Khi không khí, nhiệt độ thay đổi bất thường từ nóng sang lạnh hoặc ngược lại, cơ thể nhiều người sẽ tăng kháng thể quá mức, từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ngứa trên da.

Do yếu tố di truyền

Tình trạng nổi mề đay có yếu tố di truyền, do đó, trong gia đình nếu bố mẹ gặp phải hiện tượng này thì con cái có khả năng cao cũng dính.

Do ăn phải thực phẩm dễ gây dị ứng

Nhiều loại đồ uống như tôm cua, đậu phộng, trứng, sữa động vật, đồ uống có cồn,... khi ăn có thể khiến cơ thể giải phóng một lượng lớn histamin và gây nên tình trạng nổi mẩn ngứa khó chịu trên da.

Gan là bộ phận dễ bị tấn công bởi virus, vi khuẩ

Do gan hoạt động không khỏe

Gan là bộ phận quan trọng trong cơ thể đảm nhận chức năng đào thải độc tố. Do đó, nếu gan hoạt động không tốt, quá trình đào thải bị gián đoạn, cơ thể tích tụ nhiều độc tố và lâu ngày nó sẽ phát tác qua da, gây ngứa.

Đối tượng dễ bị mề đay

Dưới đây là một số trường hợp dễ gặp phải tình trạng nổi mẩn ngứa, mề đay trên da:

Trẻ em
Phụ nữ đang mang thai
Chị em sau sinh
Người có cơ địa nhạy cảm, dễ dị ứng
Người phải thường xuyên sử dụng các loại thuốc tây để điều trị các bệnh lý khác

Triệu chứng nổi mề đay

Triệu chứng nổi mề đay thường gặp ở tất cả các trường hợp bệnh nhân là:

Trên da xuất hiện các nốt sần đỏ, phù nề, phát ban bất thường.
Nốt mề đay không đều màu, kích thước to nhỏ khác nhau.
Mề đay nổi tập trung thành từng mảng hoặc nổi riêng lẻ từng nốt.
Cơn ngứa ngáy xuất hiện kèm theo hiện tượng nổi sẩn trên da
Càng gãi càng ngứa, những nốt mề đay có xu hướng lan rộng hơn khi gãi.
Da có biểu hiện nóng rát khó chịu, các biểu hiện xảy ra dữ dội hơn khi trời tối, nhiệt độ môi trường thấp.
Có thể có hiện tượng khó thở, xuất hiện mụn nước trên da, nhiễm trùng da,...

Biến chứng của bệnh mề đay

Bệnh nổi mề đay nếu không được điều trị chuyên sâu, không được điều trị dứt điểm, nó có thể dẫn đến một số tổn thương, ảnh hưởng cho cơ thể:

Nhiễm trùng da

Khi bị nổi mề đay, mọi người thường có hiện tượng ngứa khó chịu trên da, càng gãi càng ngứa. Khi gãi, những nốt mề đay có thể bị trầy xước, gây tổn thương cho da, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, nặng hơn có thể gây hoại tử, lở loét da.

Ảnh hưởng đến giấc ngủ

Nhiều người bị mề đay có hiện tượng ngứa nhiều về đêm, từ đó ảnh hưởng đến giấc ngủ, ngủ không sâu giấc. Một khi giấc ngủ không được đảm bảo, sức khỏe, tinh thần của mọi người cũng không được tỉnh táo, dễ bị suy nhược.

Một số biến chứng nguy hiểm

Khi bệnh tiến triển nặng, nó có thể dẫn đến tình trạng khó thở, sưng phù nề mắt môi, sưng mạch khí quản, nghẹt thở, gây phù nề não, sốc phản vệ, tụt huyết áp,...

Chẩn đoán bệnh mề đay

Bệnh nổi mề đay sẽ được chẩn đoán chính xác qua 2 hình thức dưới đây:

Chẩn đoán lâm sàng

Bác sĩ sẽ đặt các câu hỏi xoay quanh đến tình trạng sức khỏe, lối sống, môi trường làm việc, tần suất mẩn ngứa mề đay xuất hiện, thời gian mọc và lặn, yếu tố gia đình để đánh giá tình trạng bệnh của bạn.
Bác sĩ sẽ dùng mắt thường để quan sát vị trí, độ to nhỏ, màu sắc,... của những nốt mẩn ngứa, nổi mề đay trên da.

Chẩn đoán cận lâm sàng

Xét nghiệm mức độ dị ứng da: Nếu nghi ngờ tình trạng nổi mề đay, mẩn ngứa của bạn là do dị ứng thuốc hoặc thực phẩm, bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành xét nghiệm này để chẩn đoán chính xác vấn đề.
Xét nghiệm máu: Đây là hoạt động cần thiết để bác sĩ xác định được nguyên nhân gây nên tình trạng dị ứng nổi mề đay của bạn là gì. Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn hướng điều trị hiệu quả.

Điều trị nổi mề đay

Tình trạng nổi mề đay có thể không cần điều trị, sau vài ngày các triệu chứng sẽ thuyên giảm mà không để lại dấu vết gì. Tuy nhiên đối với những trường hợp mề đay mãn tính, mẩn ngứa xuất hiện do bệnh lý khác hoặc viêm nhiễm nặng cần dùng thuốc điều trị theo hướng dẫn.

Sử dụng thuốc Tây

Các thuốc thường được sử dụng bao gồm:

Thuốc kháng histamin: Cetirizine, Levocetirizine, Desloratadine, Fexofenadine, Loratadine,... Tác dụng kiểm soát mề đay, ức chế sản sinh histamin gây dị ứng.
Thuốc Corticoid toàn thân: Dùng theo đường uống hoặc dạng tiêm theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Thuốc dành cho đối tượng bị mề đay cấp, tình trạng nặng, mề đay kèm phù nề thanh quản. Không dùng thuốc cho trường hợp mề đay mãn tính tự phát. Dùng mỗi ngày 1-2 lần, liều lượng từ 30mg đến 60mg tùy từng trường hợp.
Các thuốc khác: Ngoài các thuốc kể trên, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh sử dụng các thuốc kết hợp khác. Chẳng hạn như Leukotriene, Colchicine, Epinephrine, Doxepin, thuốc ức chế miễn dịch,...

Các trường hợp lưu ý:

Đối với phụ nữ mang thai: Không dùng thuốc tân dược tùy tiện cho phụ nữ mang thai. Hiện nay không có loại thuốc nào an toàn tuyệt đối đối với thai phụ. Đặc biệt không dùng Hydroxyzine. Có thể dùng Cetirizine, Loratadin nhóm B điều trị mề đay cho thai phụ.
Đối với phụ nữ đang cho con bú: Không sử dụng thuốc kháng histamin. Loại có thể dùng như Loratadine, Chlorphenamin hoặc Cetirizine.
Đối với trẻ em: Tùy độ tuổi của bệnh nhân, thuốc được chỉ định tương ứng. Thông thường sử dụng thuốc kháng histamin, và kết hợp với các nhóm thuốc khác phù hợp. Trẻ cần được theo dõi khi mề đay có dấu hiệu biến chứng.

Áp dụng mẹo dân gian

Mọi người có thể áp dụng một số cách trị nổi mề đay tại nhà dưới đây:

Tắm bằng nước lá khế: Rửa sạch một nắm lá khế chua, vò nát, cho vào nồi to, đổ nước đầy nồi rồi đun sôi. Đổ nước ra chậu, hòa thêm với nước để thành nước tắm. Phần bã lá khế, mọi người có thể dùng để chà nhẹ lên vùng da đang bị nổi mẩn ngứa.
Chữa nổi mề đay bằng nha đam: Lấy phần thịt nha đam, chà nhẹ nhàng lên da để làm dịu những nốt mẩn ngứa
Chữa mề đay bằng lá tía tô: Rửa sạch một nắm lá tía tô, ngâm với nước muối để loại bỏ hết bụi bẩn, tạp chất, vớt ra để ráo nước. Giã nát rồi dùng để đắp lên vùng da đang bị nổi mề đay, để như vậy khoảng 20 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.

Ngoài ra, mọi người có thể trị nổi mề đay, mẩn ngứa bằng gừng, lá kinh giới, lá trầu không,...Tuy nhiên, khi điều trị mề đay bằng mẹo dân gian, mọi người cần chú ý một số vấn đề sau:

Chỉ thích hợp cho trường hợp mề đay nhẹ
Chỉ hỗ trợ giảm triệu chứng, không có tác dụng điều trị khỏi hẳn bệnh
Cần làm sạch tất cả các nguyên liệu để tránh bị nhiễm trùng

Sử dụng thuốc Nam

Theo quan điểm của Đông y, bệnh nổi mề đay thuộc chứng ẩn chẩn, ban chẩn,... hình thành do một số nguyên nhân như:

Các yếu tố ngoại tà phong hàn, phong nhiệt xâm nhập vào cơ thể rồi sinh bệnh
Tạng phủ hoạt động kém
Cơ chế suy nhược, tà khí mạnh, chính khí suy yếu ảnh hưởng đến sức đề kháng nên dễ mắc bệnh

Để điều trị, Đông y sẽ tập trung loại bỏ dứt điểm nguyên nhân sinh bệnh, xử lý bệnh từ gốc đến ngọn. Điều đó có nghĩa là, Đông y không chỉ đẩy lùi bệnh mà còn hỗ trợ phục hồi, nâng cao thể trạng, sức đề kháng cho người bệnh.

Phòng ngừa nổi mề đay

Bệnh nổi mề đay mặc dù không quá nguy hiểm tuy nhiên khá dai dẳng, có thể tái phát thường xuyên. Chủ động chăm sóc, phòng ngừa chứng bệnh này qua một vài lưu ý như sau:

Bổ sung cho cơ thể đầy đủ chất dinh dưỡng, ăn chín uống sôi, lựa chọn thực phẩm phù hợp, cung cấp vitamin, khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp, lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc, biết được thành phần, không dùng sản phẩm trôi nổi kém chất lượng. Ưu tiên dùng sản phẩm chứa thành phần chiết xuất thiên nhiên, lành tính.
Ngủ đủ giấc, dành thời gian nghỉ ngơi, hạn chế áp lực, căng thẳng quá mức trong thời gian dài.
Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng, nhất là khi bạn có cơ địa nhạy cảm.
Thường xuyên vệ sinh không gian sống, phòng ngủ, tránh viêm nhiễm bụi bẩn, không khí ô nhiễm.
Hạn chế đến nơi có nhiều khói bụi, che chắn khi đi ra ngoài, đeo khẩu trang, đồ bảo hộ tránh ánh nắng mặt trời gay gắt.
Tập thể dục, rèn luyện cơ thể dẻo dai, nâng cao đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể.
Bảo vệ cơ thể, chăm sóc da, tránh cào gãi, lựa chọn quần áo phù hợp, ưu tiên sự thoải mái, thoáng mát, hạn chế để da bị ẩm ướt, bảo vệ da khi thời tiết hanh khô, chuyển mùa.

Bệnh nổi mề đay có thể thuyên giảm sau thời gian ngắn nếu được chăm sóc tốt. Tuy nhiên một số trường hợp chủ quan, bệnh tiến triển nặng nề có thể phát sinh biến chứng. Bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường kéo dài không khỏi.

Các lương y, bác sĩ tại Nhà thuốc nam Đỗ Minh Đường chúng tôi luôn sẵn sàng thăm khám và tư vấn MIỄN PHÍ cho người bệnh. Hãy liên hệ sớm cho chúng tôi để được tư vấn giải pháp điều trị hiệu quả, nhanh chóng đẩy lùi bệnh, ngăn ngừa biến chứng.