Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Lê Thị Đài Trang | Lĩnh vực khám chữa: Phụ khoa Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Trong dân gian xưa nay có nhiều truyền kỳ mạn lục về sự ra đời của bài thuốc nam Phụ khang Đỗ Minh nhà thuốc Đỗ Minh Đường. Thế nhưng thực hư chưa rõ. Trong bài viết này, xin mời bạn đọc cùng chúng tôi ngược dòng thời gian để hiểu rõ hơn về gốc gác bài thuốc nam chữa bệnh phụ khoa của dòng họ Đỗ Minh.

Nhà thuốc Đỗ Minh Đường chúng tôi hiện có 2 cơ sở khang trang tại số 37A ngõ 97 Văn Cao, phường Liễu Giai, Ba Đình (Hà Nội) và Số 179 Nguyễn Văn Thương, Phường 25, quận Bình Thạnh, TP. Hồ Chí Minh. Nhà thuốc đến nay đã lưu truyền qua 5 đời lương y dòng họ, từ đời cố lương y Đỗ Minh Tư (1852 – 1875), cố lương y Đỗ Minh Mon (1872 – 1975), cố lương y Đỗ Minh Tôn (1911 – 1933), cố lương y Đỗ Thị Hiển (1933) và lương y Đỗ Minh Tuấn (1982).

Bài thuốc chữa bệnh phụ khoa của nhà thuốc Đỗ Minh Đường chúng tôi đến nay được hoàn thiện và ứng dụng rộng khắp. Tuy nhiên, để có được thành công đó, nữ lương y dòng họ Đỗ Minh đã trải qua hành trình nghiên cứu chông gai.

“Ăn sương ngủ rừng” vẫn không làm mòn khát khao chữa bệnh của nữ thanh niên xung phong họ Đỗ

Năm 1957, cô thiếu nữ Đỗ Thị Hiển lúc bấy giờ vừa tròn đôi mươi, hăng hái tham gia vào đội thanh niên xung phong (TNXP) ở một số vùng núi phía Bắc, hòa mình vào cuộc chiến chung của toàn dân tộc. Dù vóc người nhỏ bé thế nhưng cô gái nhỏ không ngại nhiệm vụ gì, khuân đồ, bê vác, san đường, lấp hố,…

Là thanh niên xung phong trên chiến trường, cô gái nhỏ Đỗ Thị Hiển đối mặt với muôn vàn khó khăn, có thể bỏ mạng bất kỳ lúc nào. Thế nhưng, cô và những người thanh niên năm đó chưa bao giờ than phiền một điều gì, họ đã sống và chiến đấu bằng tất cả nhiệt huyết, lòng yêu nước và sức trẻ. Giống như câu hát “Đời ta chỉ sống có một lần thôi/ Cho nên cuộc sống quý giá vô cùng/ Phải sống sao đáng sống/ Để chết đi không còn oán hận gì/ Vì ta đã sống trọn cuộc đời cống hiến cho quê hương”.

Khi nhớ về những ngày tháng đó, cô gái năm nào nay đã gần 90 tuổi chia sẻ: “Thời chiến khổ lắm, làm gì được ăn tử tế, ăn khoai sắn gói, cơm nắm rồi tức tốc hành quân. Giữa rừng thiêng nước độc, tiếng súng tiếng bom xa xả, đường chưa kịp khỏa xong thì đợt bom khác lại dội xuống. Với chúng tôi khi đó, mạng nhỏ này có thể chết lúc nào, chỉ 1 đợt bom là đủ, thế nhưng chúng tôi vẫn lao ra chiến đấu vì tổ quốc, vì nhân dân.”

Các nữ thanh niên xung phong làm nhiệm vụ (Ảnh: Tư liệu)

Xuất thân từ gia đình có truyền thống nghề y, thế nên bên cạnh san đường lấp hố, cô gái trẻ Đỗ Thị Hiển còn tham gia tích cực vào đội cứu thương. Từ nhỏ tiếp xúc sớm với các cây thuốc và công việc cứu người, thế nên những tháng ngày là TNXP, cô vận dụng những kinh nghiệm và khả năng của mình để cứu đồng đội. Những vết thương do bom đạn không làm cô gái trẻ nao núng, từng đường kim khâu vết thương đến các kỹ năng sơ cứu đều thuần thục.

Với khả năng y học đó, cô gái trẻ Đỗ Thị Hiển được cả đội yêu mến gọi là “thần y”, cô giúp nhiều đồng đội bình phục các vết thương hở do bom đạn đến các bệnh lý khác như mề đay mẩn ngứa, xương khớp, viêm họng, viêm xoang,…. chỉ bằng các bài thuốc nam gia truyền của dòng họ.

Bệnh phụ khoa bủa vây nữ thanh niên xung phong trong thời chiến

Sống và chiến đấu trong rừng, các nữ thanh niên xung phong không chỉ bị đe dọa bởi các trận mưa bom đạn bão mà còn bị bệnh tật hành hạ. Từ sốt rét, sốt xuất huyết, dị ứng,… đến bệnh lý phụ khoa như viêm âm đạo, viêm nấm âm đạo,… đều có cả.

“Nhiều chị em bị bệnh lắm nhưng lúc đó làm gì có điều kiện mà chữa, lúc đó với chúng tôi còn sống được là còn chiến đấu, chẳng cầu mong gì. Thế nhưng cả đêm lẫn ngày chị em đều phải chiến đấu, lúc thì san đường lúc thì hành quân nên bệnh càng ngày càng nặng.” – Cụ Hiển chia sẻ.

Giấy chứng nhận Thầy thuốc Đông y tiêu biểu và Giấy chứng nhận hành nghề của nữ lương y Đỗ Thị Hiển

Trong điều kiện thiếu thốn và khốc liệt như thế, nhiều nữ thanh niên xung phong phải sống chung với bệnh phụ khoa, không dám chia sẻ cùng ai. Cho đến khi biết cụ Hiển có tài y khoa vì nhiều lần chứng kiến cụ chữa bệnh cho đồng đội, họ mới “nhỏ to” tâm sự.

TÌM ĐỌC: Bài thuốc Phụ Khang Đỗ Minh – Bí quyết “VÀNG” cho mọi chị em chữa bệnh phụ khoa

Thao thức tìm cách cứu chữa cho đồng đội

Cùng là phận gái, thế nên cô rất hiểu nỗi lòng thầm kín của chị em. Dù những đêm mệt nhoài vì san đường lấp hố hay mưa bom bão đạn không ngừng, trong tâm trí của nữ TNXP vẫn luôn đau đáu về những lời tâm sự của đồng đội. Từ đây, cô bắt đầu nhen nhóm ý định giúp người, tìm phương pháp chữa bệnh phụ khoa để các nữ TNXP lúc bấy giờ bớt khổ.

Thế nhưng, giữa nơi rừng thiêng nước độc này, tắm suối ngủ rừng thì mọi thứ rất khó khăn. Lục tìm trong trí nhớ, cô thiếu nữ bấy giờ nghĩ lại những lời dạy của cha về cây thuốc nam, nhớ lại những lần cùng cha đi hái thuốc, cô quyết tâm tìm kiếm thảo dược giúp chị em chữa khỏi bệnh phụ khoa.

Nữ thanh niên xung phong năm nào nay đã gần 90 tuổi nhớ lại một thời vẻ vang của mình

Bắt tay tìm kiếm dược liệu quý chữa bệnh phụ khoa cho các nữ TNXP

Cuộc sống trong rừng tuy khó khăn nhưng đây lại là nơi có nhiều thảo dược quý. Trên các tuyến đường hành quân, nữ lương y tranh thủ thu thập các cây thuốc có thể chữa bệnh rồi mang theo bên người, khi cần có thể dùng được ngay. May mắn, ở vùng núi phía Bắc này, cô gái trẻ tìm được cây thuốc Trinh nữ hoàng cung và Sa sàng tử. Sau này, đây là 2 vị thuốc chính làm nên bài thuốc chữa bệnh phụ khoa của nhà thuốc Đỗ Minh Đường.

Trinh nữ hoàng cung là vị dược liệu quý thường được sử dụng trong các bài thuốc phục vụ trong hoàng cung. Đây là thảo dược được các vua chúa, hoàng hậu dùng để giữ gìn nhan sắc và cải thiện chuyện phòng the. Nhớ lại lời giảng của cha, trinh nữ hoàng cung có vị đắng chát, kết hợp cùng bị cay nồng của sa sàng tử mang đến khả năng kháng khuẩn, chống viêm hiệu quả. Từ đây, cô gái trẻ quyết định kết hợp 2 vị thuốc này, hướng dẫn chị em vệ sinh vùng kín bằng cách giã nát thuốc, uống hoặc đắp, rửa vùng kín.

Nhờ bài thuốc nhỏ này của cô gái họ Đỗ, không biết bao nữ TNXP lúc bấy giờ hết viêm ngứa, khó chịu vì bệnh phụ khoa.

2 loại thảo dược được nữ lương y Đỗ Hiển tìm thấy tại một số vùng miền núi phía Bắc

Tuy nhiên, bài thuốc đắp, rửa vùng kín bằng cây Trinh nữ hoàng cung và sa sàng tử chỉ áp dụng được với chị em bị bệnh nhẹ, các dấu hiệu mới chớm. Với chị em bị viêm nhiễm nặng thì phương pháp này chưa mang lại hiệu quả thực sự. Từ đây, nữ lương y trẻ nghiên cứu thêm bài thuốc uống để kháng viêm, kháng khuẩn bên trong. Đây chính là viên gạch mở đường cho sự phát triển của bài thuốc Phụ Khang Đỗ Minh sau này.

Ngày nay, bài thuốc chữa bệnh phụ khoa của nhà thuốc chúng tôi được đón nhận rộng khắp. Trong chương trình “Vì sức khỏe của bạn” (sóng đài H1). Điều này càng thêm khẳng định về hiệu quả của bài thuốc mà cụ Hiển đã có công khai phá.