Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Lương Y Đỗ Minh Tuấn | Lĩnh vực khám chữa: Mất ngủ Nơi công tác Phòng Chẩn Trị YHCT Đỗ Minh Đường – Hà Nội

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ thường là dấu hiệu cảnh báo của một vài bệnh lý nghiêm trọng, chẳng hạn như thiếu máu, suy tuyến giáp… Tuy nhiên đây cũng có thể là một tình trạng bình thường do ăn uống kém, thiếu chất khiến cơ thể mệt mỏi.

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có phải bệnh không?

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ là tình trạng mệt mỏi và buồn ngủ ngay cả khi ngủ đủ giấc hoặc ngủ nhiều vào ban đêm. Điều này thường kèm theo cảm giác uể oải tương tự như mất ngủ, thiếu tập trung và hoạt động thể chất kém.

Phần lớn các trường hợp không liên quan đến bệnh lý. Sự mất ổn định của chu kỳ thức ngủ (đồng hồ sinh học trong cơ thể), ăn uống thiếu chất khiến cơ thể mệt mỏi thường là nguyên nhân chủ yếu.

Tuy nhiên ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều căn bệnh. Nếu biểu hiện kéo dài làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy liên hệ với bác sĩ để tìm cách điều trị.

Nguyên nhân gây ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ

Dưới đây là những nguyên nhân có thể khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ và mệt mỏi:

Ăn uống thiếu chất

Những người ăn kiêng và có chế độ ăn uống nghèo nàn thường rơi vào tình trạng suy nhược cơ thể. Điều này khiến cơ thể mệt mỏi, thường xuyên buồn ngủ ngay cả khi ngủ đủ giấc hoặc ngủ nhiều vào ban đêm.

Để cải thiện, hãy thiết lập chế độ ăn uống khoa học, nên bổ đầy đủ vitamin, khoáng chất và các thành phần dinh dưỡng khác từ những nhóm thực phẩm lành mạnh. Từ đó duy trì cơ thể khỏe mạnh và hoạt động bình thường.

Những người thừa cân béo phì không nên nhịn ăn, tránh chế độ ăn kiêng quá khắc khe. Nên ăn uống lành mạnh kết hợp vận động sẽ mang đến hiệu quả cao.

Rối loạn chu kỳ thức ngủ

Rối loạn chu kỳ thức ngủ có thể là nguyên nhân khiến một người ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Điều này thường xảy ra ở những người có công việc bận rộn vào ban đêm và ngủ nhiều hơn vào ban ngày, chẳng hạn như phi công, tiếp viên hàng không…

Trong giai đoạn đầu điều chỉnh đồng hồ sinh học, bạn có thể bị mất ngủ hoặc thường xuyên cảm thấy buồn ngủ ngay cả khi ngủ nhiều vào ban đêm. Khi đồng hồ sinh học được thiết lập, bạn có thể trở lại chu kỳ thức ngủ bình thường.

Bệnh lý

Một số bệnh lý như thiếu máu có thể khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Bởi những bệnh lý này có thể gây suy nhược cơ thể hoặc mệt mỏi thường, tạo cảm giác buồn ngủ ngay cả khi ngủ đủ.

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ là bệnh gì?

Những bệnh lý có thể khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ:

1. Thiếu máu

Thiếu máu có thể là nguyên nhân chủ yếu khiến một người ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Thiếu máu não khiến cơ thể mệt mỏi, thường xuyên buồn ngủ và ngủ nhiều.

Các nghiên cứu cho thấy, những người bị thiếu máu thường do chế độ ăn uống không đầy đủ dinh dưỡng, thiếu chất sắt và nhiều vitamin cần thiết như vitamin B12 và folate.

Ngoài ra tình trạng này cũng có thể xảy ra trong những ngày hành kinh, rối loạn đường ruột, mang thai, chấn thương hoặc mắc những bệnh lý mãn tính như ung thư.

Bên cạnh cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ thường xuyên, người bị thiếu máu còn có những triệu chứng sau:

Niêm mạc và da xanh xao, nhợt nhạt
Hoa mắt
Ù tai
Chóng mắt
Chán ăn và rối loạn tiêu hóa
Hồi hộp, tim đập nhanh
Vô kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ

2. Căng thẳng, rối loạn thần kinh

Căng thẳng quá mức hoặc rối loạn thần kinh là một trong những nguyên nhân khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Áp lực trong cuộc sống khiến tâm lý không ổn định, thường xuyên mất ngủ hoặc khó chìm vào giấc ngủ đêm. Điều này khiến cơ thể mệt mỏi và tạo cảm giác buồn ngủ.

Trong nhiều trường hợp, căng thẳng và rối loạn thần kinh khiến bạn ngủ nhiều nhưng không sâu giấc. Đồng thời tạo cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ vào ban ngày. Điều này cũng xảy ra tương tự với những người bị trầm cảm.

3. Ngưng thở khi ngủ

Chứng ngưng thở khi ngủ là một bệnh lý nghiêm trọng, một dạng rối loạn giấc ngủ. Trong đó, người bệnh bị giảm thông khí lặp đi lặp lại nhiều lần khi ngủ hoặc ngưng thở hơn 10 giây. Điều này khiến cơ thể mệt mỏi, ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ.

Những người ngưng thở khi ngủ thường có những dấu hiệu sau:

Ngủ ngáy
Mệt mỏi cả ngày
Buồn ngủ vào ban ngày
Đau đầu khi thức dậy.

ngưng thở khi ngủ có thể gây thiếu oxy toàn thân, làm giảm chức năng của những cơ quan quan trọng. Đồng thời gây rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ đột quỵ do nhồi máu cơ tim hoặc não.

4. Suy tuyến giáp

Đôi khi ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ ảnh hưởng từ bệnh suy tuyến giáp. Tuyến giáp (tuyến nhỏ nằm ngay cổ) có chức năng thúc đẩy quá trình trao đổi chất và chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.

Khi bị suy tuyến giáp, quá trình dẫn truyền bị ảnh hưởng khiến cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ, trằn trọc, khó ngủ, mất tập trung và uể oải. Điều này khiến bạn thường xuyên có cảm giác buồn ngủ ngay cả khi ngủ nhiều.

5. Thừa cân béo phì

Những người thừa cân béo phì thường ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Xảy ra do những tế bào mỡ sản sinh cytokine. Đây là những hợp chất miễn dịch, chúng có khả năng tạo cảm giác buồn ngủ liên tục ngay cả khi ngủ đủ giấc vào ban đêm.

6. Mất nước

Cơ thể người có 70% là nước. Do đó cảm giác buồn ngủ, chóng mặt, mệt mỏi kéo dài và suy nhược thường xảy ra ở những người bị mất nước hoặc thiếu nước. Điều này khiến bạn luôn có cảm giác buồn ngủ ngay cả khi đã ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm.

7. Bệnh tiểu đường

Cần thận trọng vì ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có thể là một dấu hiệu của bệnh tiểu đường. Đây là một bệnh rối loạn chuyển hóa, trong đó lượng đường trong máu luôn vượt mức an toàn. Bệnh xảy ra khi cơ thể đề kháng với Insulin hoặc bị thiếu hụt Insulin dẫn đến những rối loạn về chuyển hóa đường, khoáng chất, mỡ và đạm.

Bệnh tiểu đường là bệnh lý nghiêm trọng, thường gặp và cần được kiểm soát tốt. Tùy thuộc vào từng loại bệnh nhân sẽ có những triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, người bệnh thường xuyên có những biểu hiện sau:

Cảm thấy đói
Mệt mỏi
Thường xuyên khát nước và đi tiểu nhiều
Khô miệng
Ngứa da
Sụt cân

Những triệu chững này có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ thường xuyên hơn, xảy ra ngay cả khi ngủ nhiều hoặc ngủ đủ 8 tiếng vào buổi tối.

Bệnh tiểu đường — Cảm giác đói, mệt mỏi do bệnh tiểu đường khiến người bệnh thường xuyên có cảm giác buồn ngủ

8. Bệnh về gan

Những hoạt động của gan bị ảnh hưởng khi cơ quan này bị tổn thương. Từ đó làm trì trệ quá trình sản xuất protein mới cho cơ thể, chậm tạo năng lượng, giảm khả năng dự trữ vitamin và khoáng chất của gan. Sau cùng tạo cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ thường xuyên.

9. Bệnh lý khác

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có thể do một số bệnh lý dưới đây:

Viêm khớp dạng thấp
Bệnh tim
Thoái hóa thần kinh vận động cột sống
Nhiễm phóng xạ
Đau cơ mãn tính (Fibromyalgia)
Bệnh về mạch máu não

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có nguy hiểm không?

Tùy thuộc vào nguyên nhân, ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có thể có hoặc không nguy hiểm. Nếu do nguyên nhân thông thường, tình trạng này có thể được cải thiện bằng nhiều biện pháp đơn giản.

Đối với nguyên nhân bệnh lý, người bệnh cần sớm thăm khám và điều trị theo chỉ định. Bởi nhiều nguyên nhân có thể gây biến chứng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng. Cụ thể như: Bệnh tiểu đường, thiếu máu, ngưng thở khi ngủ, suy tuyến giáp…

Cách điều trị hiệu quả

Có nhiều biện pháp giúp khắc phục tình trạng ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân, bạn có thể áp dụng những biện pháp cải thiện dưới đây:

1. Duy trì giấc ngủ ngon

Căng thẳng thần kinh, rối loạn chu kỳ thức ngủ làm ảnh hưởng đến giấc ngủ, khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Để cải thiện, hãy thiết lập lại đồng hồ sinh học và duy trì giấc ngủ ngon.

Dưới đây là những biện pháp cơ bản:

Ngủ đủ giấc và thiết lập lại đồng hồ sinh học sẽ giúp bạn sảng khoái và tỉnh táo hơn vào ban ngày

Thiết lập lại đồng hồ sinh học: Tập thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày. Điều này giúp đồng hồ sinh học được thiết lập và cải thiện tình trạng. Tránh ngủ nhiều hơn hoặc ngủ muộn hơn bình thường.
Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ 8 tiếng/ đêm để giúp tỉnh táo hơn vào ban ngày.
Kiểm soát căng thẳng: Tránh lo âu, căng thẳng quá mức làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Hãy suy nghĩ tích cực và luôn lạc quan. Có thể ngồi thiền, đọc sách, nghe nhạc nhẹ nhàng để giảm stress và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Thư giãn trước khi ngủ: Tránh tiếp xúc ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử trước khi đi ngủ. Nên thư giãn bằng cách nghe nhạc nhẹ nhàng, tắm nước ấm, ngâm chân trong nước ấm, thiền… Những biện pháp này giúp giải tỏa căng thẳng, tăng chất lượng giấc ngủ và giúp ngủ ngon hơn.
Tập thể dục đều đặn: Nên duy trì thói quen tập thể dục đều đặn mỗi ngày. Điều này giúp duy trì quá trình trao đổi chất, tăng lưu thông khí huyết, thư giãn và duy trì sức khỏe tổng thể. Ngoài ra tập thể dục đều đặn mỗi ngày còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, duy trì sức đề kháng và tinh thần sảng khoái, tránh tình trạng ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ.
Cải thiện môi trường ngủ: Giữ cho môi trường ngủ của bạn luôn mát mẻ vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông, yên tĩnh và tối vào ban đêm. Ngoài ra nên giữ cho phòng ngủ luôn sạch sẽ và thoáng đãng. Có thể áp dụng thêm liêu pháp mùi hương để thư giãn và giúp ngủ ngon.
Uống trà trị mất ngủ: Một số loại trà trị mất ngủ như trà hoa cúc, trà hoa oải hương… có thể giúp bạn ngủ nhanh và ngủ ngon hơn vào ban đêm. Từ đó nâng cao sức khỏe, chống mệt mỏi và tỉnh táo hơn vào ban ngày.

2. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp cải thiện nhanh tình trạng ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Theo các chuyên gia, người bệnh cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cần thiết và đa dạng từ những nguồn thực phẩm lành mạnh như rau xanh, các loại hạt, đậu, thịt, cá, trứng, trái cây tươi và khô…

Các vitamin (B12, C, Acid folic…), khoáng chất (Canxi, Kẽm, Sắt…), axit amin, đạm… có thể duy trì sức khỏe tổng thể, chống mệt mỏi, cơ thể tràn đầy năng lượng cho một ngày dài. Hơn nữa bổ sung đầy đủ chất sắt giúp phòng ngừa bệnh thiếu máu khiến cơ thể mệt mỏi.

Ăn uống đều độ còn giúp ổn định các hoạt động trong cơ thể, chống rối loạn giấc ngủ, hỗ trợ kiểm soát căng thẳng. Đồng thời ngăn cảm giác buồn ngủ vào ban ngày và giảm thiểu các bệnh lý.

Đối với những trường hợp thừa cân béo phì, cần thiết lập chế độ ăn uống khoa học, giảm lượng calo dung nạp nhưng vẫn đảm bảo cơ thể khỏe mạnh. Ngoài ra nên kết hợp luyện tập thể dục để tăng hiệu quả.

Một số lưu ý cho bữa ăn của bạn:

Không nên ăn quá no, đặc biệt là vào ban đêm và gần giờ đi ngủ.
Không nên tiêu tụ những loại thực phẩm chứa đường và protein vào tối khuya. Đồng thời tránh ăn những loại thực phẩm cay nóng và nhiều dầu mỡ. Những loại thực phẩm này có thể gây ợ nóng, khó chịu ở dạ dày và làm ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm.

3. Thiền và yoga

Thiền và yoga có thể giúp kiểm soát căng thẳng, điều hòa giấc ngủ và tránh một số rối loạn khiến bạn buồn ngủ nhiều hơn vào ban ngày. Biện pháp này có tác dụng giảm stress, giúp thư giãn cơ thể và tâm trạng, tăng lưu thông máu, dẻo dai.

Ngoài ra biện pháp thiền và yoga còn có tác dụng duy trì sức khỏe tổng thể, chống mệt mỏi vào ban ngày và cải thiện chất lượng giấc ngủ vào ban đêm.

HỮU ÍCH: Cách Ngồi Thiền Chữa Bệnh Mất Ngủ Hiệu Quả Nhất

4. Dùng thuốc

Nếu các bệnh lý là nguyên nhân gây ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ, hãy liên hệ với bác sĩ để khám và có hướng điều trị hiệu quả. Dưới đây là những loại thuốc có thể được chỉ định:

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để khắc phục nguyên nhân gây mệt mỏi và buồn ngủ

Chế phẩm bổ sung sắt: Chỉ định nếu thiếu máu do thiếu sắt khiến cơ thể mệt mỏi và buồn ngủ nhiều hơn. Kết hợp bổ sung chất sắt từ thực phẩm. Ngoài ra tăng cường bổ sung vitamin C, vitamin B12 để cải thiện tình trạng thiếu máu.
Thuốc trị tiểu đường: Sulfonylurea, thuốc ức chế men Alpha-glucosidase, Thiazolidinedione (pioglitazone, rosiglitazone)… có thể được sử dụng trong điều trị bệnh tiểu đường. Thuốc có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu, chống mệt mỏi và những triệu chứng khiến bạn ngủ nhiều hơn.
Thuốc chống trầm cảm / thuốc an thần: Dùng cho những người bị căng thẳng quá mức, rối loạn tâm thần hoặc trầm cảm làm ảnh hưởng đến giấc ngủ.
levothyroxine: Thường được chỉ định cho người bị suy giáp khiến người bệnh ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Đây là phiên bản tổng hợp của hormone thyroxine (hormone chủ yếu ở tuyến giáp). Khi sử dụng, thuốc có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng của suy giáp, hạn chế những vấn đề về sức khỏe và giấc ngủ của bạn.

5. Biện pháp giảm cơn buồn ngủ

Nếu cơn buồn ngủ ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc hoặc chất lượng cuộc sống, hãy thử một số biện pháp dưới đây để giảm bớt cảm giác buồn ngủ:

Thư giãn cho đôi mắt

Nếu làm việc lâu trên màn hình máy tính, hãy thử nhắm mắt và tiến hành massage vùng da quanh mắt trong vài phút. Biện pháp này giúp tăng lưu thông máu, mắt thư giãn và giảm bớt cảm giác mệt mỏi.

Vận động nhẹ nhàng và hít thở không khí trong lành

Đi lại hoặc thực hiện những bài tập nhẹ nhàng kết hợp hít thở không khí trong lành có thể giúp bạn thoát khỏi cơn buồn ngủ. Biện pháp cũng giúp thư giãn, chống mệt mỏi, thúc đẩy các giác quan, giảm đau nhức xương khớp và giúp tỉnh táo hơn.

Tập thể dục vào buổi sáng

Các nghiên cứu cho thấy, tập thể dục vào buổi sáng có thể mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và giấc ngủ của bạn. Luyện tập đều đặn mỗi ngày giúp duy trì sức khỏe tổng thể, tăng lưu thông máu. Đồng thời giúp thư giãn, chống mệt mỏi và tăng cường hoạt động của các giác quan.

Trong vòng 2 giờ sau khi luyện tập, hãy bổ sung protein và carbohydrate từ những nguồn thực phẩm lành mạnh. Điều này giúp nạp năng lượng bị mất khi tập thể dục. Từ đó giúp bạn khỏe hơn và ngăn cảm giác buồn ngủ.

Tiếp xúc đầy đủ với ánh sáng

Hormone Melatonin được sản sinh nhiều vào ban đêm để tạo cảm giác buồn ngủ và ít hơn vào ban ngày để giúp bạn tỉnh táo hơn. Vì vậy người bệnh nên tận hưởng ánh sáng mặt trời kết hợp hít thở không khí trong lành để tỉnh táo và sảng khoái hơn, ngăn cảm giác mệt mỏi và buồn ngủ kéo dài.

Ngủ trưa 20 phút

Ngủ trưa từ 20 – 30 phút để phục hồi năng lượng, ngăn mệt mỏi và buồn ngủ vào ban ngày. Lưu ý không nên ngủ trưa quá nhiều để tránh làm ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm. Bởi điều này có thể khiến bạn mệt mỏi và buồn ngủ hơn vào buổi sáng hôm sau.

XEM THÊM: Ngủ Trưa Có Tốt Không? Ngủ Bao Lâu Thì Tốt Nhất?

Phòng ngừa ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ

Một số biện pháp cơ bản dưới đây có thể giúp hạn chế tình trạng ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ:

Thiết lập đồng hồ sinh học, áp dụng những biện pháp cải thiện chất lượng và điều hòa giấc ngủ. Khi cơ thể khỏe mạnh và ngủ đủ, bạn sẽ tỉnh táo hơn vào ban ngày.
Sớm phát hiện và điều trị những bệnh lý khiến bạn ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ. Theo dõi những biểu hiện bất thường.
Tránh stress, căng thẳng quá mức làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Chú ý vệ sinh giấc ngủ, không nên ăn khuya hoặc quá no vào ban đêm để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Kiểm soát cân nặng.
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng từ thực đơn ăn uống lành mạnh. Tránh nhịn ăn hoặc ăn kiêng quá khắt khe.
Ăn nhiều thực phẩm chứa chất sắt, vitamin B12, vitamin C để nâng cao sức khỏe tổng thể và phòng ngừa thiếu máu.
Uống đủ nước mỗi ngày (2 – 2,5 lít nước / ngày). Tránh để cơ thể rơi vào tình trạng mất nước dẫn đến mệt mỏi.

Uống đủ nước mỗi ngày để ngăn tình trạng thiếu nước dẫn đến ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ

Ngủ nhiều nhưng vẫn buồn ngủ có thể là một biểu hiện bình thường hoặc liên quan đến những bệnh lý nghiêm trọng. Vì vậy cần theo dõi những biểu hiện bất thường và có những biện pháp khắc phục hiệu quả. Tham khảo ý kiến bác sĩ khi những triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng.